< Back to previous page

Publication

Dual processes in the psychology of mathematics education and beyond

Book - Dissertation

Het dual-process kader heeft zich in de laatste decennia ontwikkeld tot het meest invloedrijke theoretisch kader voor onderzoek naar redeneren e n beslissen. Volgens dit kader kunnen twee soorten redeneerprocessen ond erscheiden worden: een snel en automatisch proces op basis van heuristie ken en een trager, analytisch, dat beperkt wordt door de werkgeheugencap aciteit (zie Evans, 2008; Kahneman & Frederick, 2005; Sloman, 1996) . Dit kader houdt in dat, hoewel de heuristieken vaak tot correcte antwo orden leiden (nl. in congruente situaties), zij het redeneerproces ook k unnen misleiden wanneer een analytische verwerking vereist is (nl. in in congruente situaties). Een gelijkaardig onderscheid wordt gemaakt in de psychologie van het wiskundeleren en -onderwijzen. In Hoofdstuk 1 beschr ijven we het dual-process kader en introduceren we kort het debat over d e aard van redeneerfouten en de interactie tussen heuristische en analyt ische processen in de huidige dual-process literatuur. Van het domein va n "mathematics education" beschrijven we Fischbeins theorie over intuïti es (1987), de intuitive rules theorie van Stavy en Tirosh (2000) en Vinn ers theorie over pseudo-processen. We sluiten het hoofdstuk af met een b espreking van de mogelijke wisselwerking tussen deze twee domeinen en ho e die de bestaande theorieën kan versterken. Het onterechte gebruik van proportionele oplossingsmethoden is een beken d voorbeeld van een intuïtieve bias uit pedagogisch onderzoek. In Hoofds tuk 2 beschrijven we een studie waarin we door middel van tijdsbeperking en werkgeheugenbelasting testten of deze intuïtieve bias, die uitgelokt wordt in vraagstukken met een ontbreken-de waardestructuur, de twee voo rnaamste eigenschappen van heuristische verwerking (snelheid en moeitelo osheid) vertoont. In Hoofdstuk 3 rapporteren we een onderzoek van het fenomeen in een para digma uit de traditie van intuitive rules, namelijk de Polygon-taak. We onderzochten opnieuw het effect van tijdsbeperking en van werkgeheugenbe lasting op het produceren van de intuïtieve fout. Verder werden de besch ikbare data gebruikt om het mechanisme achter de redeneerfout verder te ontrafelen. In Hoofdstuk 4 bespreken we drie verschillende soorten dual-process mode llen toegepast op een kansrekentaak: het pre-emptive, het parallel-compe titive en het default-interventionist model. In de context van dit debat tonen we het belang aan om te bestuderen hoe redeneerders congruente si tuaties oplossen. Voorspellingen over de rol van analytische processen i n congruente situaties hangen af van hoe de interactie tussen heuristisc he en analytische processen opgevat wordt. We testten eerst of de intuït ieve neiging in de voor denominator neglect problemen twee eigenschappen van heuristische verwerking toont: snelheid en moeiteloosheid. We gaan vervolgens na of deze intuïtieve neiging gecontroleerd kan worden. Deze manipulaties laten toe het onderscheid te maken tussen de verschillende dual-process modellen. Tot slot testen we enkele modelspecifieke reactie tijdvoorspellingen. Geen van de drie modellen bood een adequate verklari ng voor de data. Daarom stelden we een default-interventionist model voo r met een centrale plaats voor Thompsons (2009) feeling of rightness ( FOR). De sterkte van de FOR bepaalt de waarschijnlijkheid en de sterkte waarmee analytische processen geactiveerd worden. Bovendien veronderstel len we dat de activering van analytische processen tijdens het redeneerp roces versterkt kan worden wanneer informatie verwerkt wordt die conflic teert met de heuristische output. In Hoofdstuk 5 integreren we eerst de bevindingen van Hoofdstuk 3 in het model dat voorgesteld is in Hoofdstuk 4. In een tweede deel van dit afs luitende hoofdstuk geven we nog enkele bedenkingen over de mogelijkheid van conflicterende heuristieken, over het debat omtrent conflict-monitor ing en over de praktische relevantie van dit onderzoek voor het (wiskund e)onderwijs.
Publication year:2009
Accessibility:Closed