Patronen en alternerende structuren voor de uitdrukking van de toekomende tijd in het Gallo-Romaans: functioneel-systemische uitdagingen voor de grammaticalisatie theorie.

Dit project onderzoekt de alternering en concurrentie tussen het gebruik van de indicatief futurum (je chanterai), perifrastische constructies met futurum betekenis (je vais chanter), en het praesens pro futuro (je chante ce soir) in de drie groepen van het Gallo-Romaans, nl. het Frans (zowel de standaardtaal als de Noord-Franse dialecten), het Francoprovençaals, en het Occitaans. Onze database bevat gegevens van bestaande geschreven en gesproken bronnen en van nieuwe enquêtes verzameld op basis van fieldwork. De statistische analyse van het corpus gaat de impact na van een reeks taalinterne (i.e. de syntactische en semantisch-referentiële context), sociale (i.e. leeftijd, onderwijsniveau en geslacht van de informanten), en dialect-geografische variabelen op de selectie van de formules die toekomst uitdrukken. De statistische output wordt bekeken tegen de achtergrond van de prevalente theorieën in de historische en cognitieve linguïstiek. Meer bepaald wordt de toepasbaarheid onderzocht van de noties en concepten van (de)grammaticalisatie, exaptatie, subjectificatie en metaforisering op de evolutie van de expressie van futuriteit in het Gallo-Romaans. De werkhypothese van waaruit dit onderzoek vertrekt is dat de keuze tussen de verschillende formele opties voor de uitdrukking van futuriteit niet random is, maar functioneel gemotiveerd; medebepaald door geo-linguïstische en sociale parameters.

Trefwoorden:Future time expression, Morpho-syntax, Gallo-Romance, Historical linguistics, Sociolinguistics, Cognitive linguistics, Grammaticalization, Subjectification

Disciplines:Tandheelkunde