< Terug naar vorige pagina

Project

Deformed wing virus en haar betrokkenheid bij Colony Collapse Disorder in de honingbij.

De honingbij Apis mellifera is van groot economisch belang vanwege haarrol bij de bestuiving van een groot aantal landbouwgewassen. Sinds 2006echter wordt op grote schaal vastgesteld dat beheerde bijenkolonies onverklaarbaar verdwijnen in grote delen van de wereld. Deze enigmatische verliezen, die bekend staan onder de term "Colony Collapse Disorder" (CCD), worden gekenmerkt door een massale afname van de volwassen werksterbevolking zonder dat er evenwel enige overte tekenen van ziekte aanwezig zijn. Hoewel de exacte etiologie van CCD onbekend blijft, zijn er een aantal factoren geïdentificeerd die mogelijk een rol spelen in het fenomeen. De belangrijkste kandidaten zijn de ectoparasiete mijt Varroa destructor in combinatie met de virussen Israeli acute paralysis virus (IAPV) endeformed wing virus (DWV) die mede door Varroa verspreid worden. Onderzoek wijst uit dat IAPV geassocieerd is met DWV in de Verenigde Staten. IAPV kan echter geen oorzaak zijn van CCD in onze streken, vermits dit virus zo goed als afwezig is in België en Nederland. In recent onderzoek aan het lab te Leuven werd er evenwel ontdekt dat DWV aanwezig is in de hersenen van foeragerende honingbijen en mogelijk interfereert met hun orientatievermogen en foerageergedrag, wat dan ook een aanzet gaf tot een nieuw project over de betrokkenheid van dit virus bij CCD in Vlaanderen.Eerder gaven een aantal andere studies ook al aan dat DWV-infectie verschillende sublethale effecten op het gedrag van de honingbij kan hebben,wat het waarschijnlijk maakt dat DWV mede de oorzaak is van de onverklaarbare kolonieverliezen van de laatste jaren. In het voorgestelde project zal aan de hand van een gedragsexperiment met radio frequency identification (RFID) tags onderzocht worden of DWV gedragsveranderingen zoals vroegrijp foerageren en verstoord oriëntatiegedrag kan induceren. De genetische basis van de geinduceerde verschillen in gedrag zullen onderzochtworden met behulp van een microarray analyse van geïnfecteerde en niet-geïnfecteerde werksters van eenzelfde leeftijd. Deze groepen zullen worden bekomen door gebruik van twee verschillende methoden: RNAi knockdown om het virus te onderdrukken, en artificiële inoculatie van viruslysaat om infectie te realiseren. Beide behandelingen zullen worden opgevolgd met behulp van TaqMan real-time quantitative qRT-PCR. In een tweede experiment zal een microarray analyse uitgevoerd worden op werksters die behoren tot hyperresistente en hypergevoelige patrilinies uit natuurlijk geïnfecteerde kolonies, om zo genen te identificeren die bijdragen tot een verhoogde virale resistentie. De patrilinies met variabele resistentie zullen geïdentificeerd worden aan de hand van microsatelliet-genotyperingen qRT-PCR metingen van de viruslast. In een derde en laatste experiment zullen, in samenwerking met een aantal Vlaamse imkers, een groot aantal bijenkolonies opgevolgd worden om actuele informatie in te winnen overde gezondheidstoestand van beheerde honingbijkolonies, en om de belangrijkste factoren te identificeren die verantwoordelijk zijn voor de mortaliteit van kolonies in Vlaanderen. Het voorgestelde project kadert in een nieuwe lijn van genomisch onderzoek bij de honingbij, dat 3 jaar geleden werd opgezet in het lab te Leuven, en omvat samenwerking met de MicroArray Facility te Leuven, het Laboratorium voor Functionele Genomica en Proteomica (Dr. Peter Verleyen), dat betrokken was bij het Honeybee Genome Project en het Lab. voor Zoöfysiologie te Gent (Prof. Dirk de Graaf, Prof. F. Jacobs), hetwelk een lange expertise heeft in de diagnose van honingbijziekten en onder andere betrokken is bij het EU project BEEDOC over CCD bij de honingbij. Het project omvat tevens samenwerking met Dr. Nitzan Paldi, verbonden aan het Israelische bedrijf Beeologics, dewelke eerder een RNAi gebaseerde methode ontwikkelde voor de behandeling van Israeli Acute Paralysis Virus, en in het kader van dit project zal helpenom dezelfde methode toe te passen en te optimaliseren voor de behandeling van DWV.
Datum:1 jan 2011 →  17 sep 2017
Trefwoorden:Honeybee
Disciplines:Dierkundige biologie, Geologie, Aquatische wetenschappen, uitdagingen en vervuiling, Visserij
Project type:PhD project