Transformatieve woonpraktijken als impliciet stadsproject: van etnografie naar projectieve scenario’s. Een onderzoek in drie sociale woningbouwcomplexen in Brussel.

In toenemende mate worden in Europa vragen gesteld bij de leefbaarheid en duurzaamheid van grootschalige modernistische sociale woningbouwprojecten uit de naoorlogse periode. Zo ook in België. De betreffende beleidsagenda opteert voornamelijk voor renovatie of sloop. Al te vaak is dit beleid losgekoppeld van de noden van bewoners die door de band reeds verregaand gestigmatiseerd en uitgesloten zijn. Daarbovenop maken verschuivingen in het sociale huisvestingsbeleid zoals woningtoewijzing en bewonersparticipatie in samenlevingsopbouwprogramma’s het beheer van zulke sociale woningbouwcomplexen niet eenvoudiger. Bestaande ruimtelijke praktijken en de woonbeleving en -ervaring van bewoners worden nauwelijks in rekening gebracht wanneer herontwikkelingsbeleid van de betreffende woningcomplexen wordt geformuleerd, laat staan dat deze woonpraktijken door het beleid als vertrekpunt worden erkend. Dit is dan ook precies wat dit onderzoeksproject wil doen. Door drie case-studies van opmerkelijke naoorlogse sociale woningbouwcomplexen in Brussel te benaderen vanuit de alledaagse woonpraktijken die er plaatsgrijpen wil dit onderzoek juist inzichtelijk maken hoe de ruimteljke neerslag van woonpraktijken van huidige inwoners deze woningbouwcomplexen reeds van binnen- en onderuit transformeren. Het interdisciplinair onderzoek dat culturele antropologie en stedenbouw combineert, beoogt dus een fundamentele bevraging van de disconnectie tussen de bestaande woonpraktijken van bewoners en het huidige stedelijk beleid gericht op sociale cohesie.

Trefwoorden:social housing, urban borderlands, Brussels, projective ethnography

Disciplines:Antropologie, Stedelijk en regionaal ontwerp, ontwikkeling en planning