Het gebruik van het interRAI Home Care instrument in de evaluatie van zorg voor kwetsbare ouderen: een longitudinale studie

Achtergrond: Het Belgische Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) lanceerde het derde protocolakkoord, ook bekend als Protocol 3. Dit heeft als doel ouderen te ondersteunen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, door toegang tot betaalbare, formele zorg en betere coördinatie en integratie van zorg te garanderen. In het kader van dit akkoord worden sinds 2010 verschillende innovatieve interventies in de thuiszorg gefinancierd. Dit proefschrift beschrijft de resultaten van de evaluatie van deze interventies.

Doelstellingen: Aangezien Protocol 3 beoogt om kwetsbare ouderen langer thuis te laten wonen met een zo laag mogelijke zorgbelasting voor de mantelzorgers, is het belangrijk om de determinanten van de zorglast voor de mantelzorger te identificeren. Een ander doel is te analyseren welke interventies effectief een opname in een woon- en zorgcentrum kunnen vermijden of uitstellen. De volgende onderzoeksvragen worden in deze doctoraatsthesis onderzocht:

1- Wat zijn de bevindingen in de wetenschappelijke literatuur met betrekking tot het gebruik van het interRAI Home Care (HC) instrument om interventies in de thuiszorgsetting te evalueren?

2- Welke factoren zijn het meest geassocieerd met de zorgbelasting van mantelzorgers in de onderzoekspopulatie?

3- Wat is het effect van de interventies op het uitstellen of vermijden van institutionalisering van kwetsbare ouderen?

4- Wat is het niveau van zorggebruik van kwetsbare ouderen in de thuiszorg, vergeleken met kwetsbare ouderen die in een woonzorgcentrum gaan wonen?

Methode: Deze thesis beschrijft een longitudinale studie, gebaseerd op een quasi-experimenteel design. De studie bestond uit een vergelijking van de interventiegroep met een vergelijkingsgroep van thuiswonende ouderen die geen interventie ontvingen.  Alle ouderen in de studiepopulatie waren minstens 65 jaar oud en kwetsbaar.

Resultaten: Op basis van de literatuurstudie bleek het interRAI Home Care (HC) instrument geschikt te zijn om in dit type onderzoek te worden gebruikt. De toepassing van een holistisch beoordelingsinstrument maakte het mogelijk de onderzoekspopulatie te stratificeren in afhankelijkheidsniveaus en de zorgbelasting van de mantelzorger grondiger te analyseren dan in reeds bestaande wetenschappelijke studies. Het RUG-III HC algoritme, ook gebaseerd op het interRAI HC instrument, bleek een nuttig hulpmiddel te zijn om cliënten te identificeren die in aanmerking zouden moeten komen voor residentiële zorg en cliënten die interventies in de thuiszorg zouden kunnen blijven ontvangen.

Conclusion: Dit proefschrift toont de meerwaarde van het interRAI HC instrument in de evaluatie van de zorg voor kwetsbare ouderen. Het interRAI HC instrument maakte het mogelijk de determinanten van de zorgbelasting voor mantelzorgers te analyseren. Zorgbelasting is een van de meest voorkomende risicofactoren voor opname in woon- en zorgcentra. Bovendien werden interventies geïdentificeerd die als doel hebben kwetsbare ouderen zo lang mogelijk thuis te laten blijven. Het gebruik van het gestandaardiseerde interRAI HC instrument faciliteert de organisatie en coördinatie van zorg en waarborgt de zorgcontinuïteit voor cliënten. Dit onderzoek kan organisaties, dienstverleners en beleidsmakers helpen om interventies te plannen en te verlenen op basis van de behoeften van de cliënten.