Tussen grenzen: empathie en pacifisme in de essays van Vernon Lee (1900-1935)

Het denken over en de verbeelding van empathie in het werk van Vernon Lee heeft recent meer aandacht gekregen in het kader van de recente herinterpretaties van empathie in recente filosofie en literaire kritiek. Bestaande benaderingen van empathie in het oeuvre van Lee gaan echter voorbij aan de nauwe samenhang tussen haar essays over empathie en haar pacifistische geschriften tijdens en kort na de eerste wereldoorlog. Deze dissertatie onderzoekt de doorwerking van Lee’s denken over empathie in de essays, artikels en nota’s die ze publiceerde in de eerste decennia van de 20ste eeuw. Er wordt aangetoond dat empathie voor Lee niet verwant is aan identificatie, maar te maken heeft met spanningen, wrevel en onbehangen en dat deze emoties voor haar de basis vormen van elke ontmoeting met het vreemde. Voor Lee is empathie ondenkbaar zonder dit spanningsproces dat tegelijk ook de hoeksteen vormt van haar pacifisme en haar toelaat de confrontatie met de ander/het vreemde te denken zonder negatie en geweld. Het eerste hoofdstuk biedt een gedetailleerde analyse van Lees conceptualisering van empathie in de essays in Beauty and Ugliness and Other Studies in Psychological Aesthetics (1912), The Beautiful: An Introduction to Psychological Aesthetics (1913) en de inleiding op Clementina Anstruther Thomson’s Art & Man: Essays & Fragments (1924). Het tweede en derde hoofdstuk bespreken, respectievelijk, Lee’s essays over de oorlog en haar essayistische nota’s bij het toneelstuk Satan the Waster: A Philosophic War Trilogy with Notes and Introduction (1920).