Movement-in-the-Making: Tech engagements en de zogenaamde 'digitale jeugd' van de digitale transformatie van Lomé

Dit onderzoek handelt over hoe een bepaald type ‘maker movement’ vorm krijgt in de stad Lomé, Togo, zoals begrepen, geïnterpreteerd en beoefend door de zogenaamde ‘digitale jeugd’. In Togo, waar de meerderheid van de 8,8 miljoen inwoners onder 35 jaar is, wordt een door jongeren geleid digitaal ecosysteem gezien als een eerste stap om Lomé om te vormen tot het gewenste digitaal-logistieke centrum van West-Afrika. In een poging om risico's te individualiseren, wat typerend is voor neoliberale benaderingen van ontwikkeling (Ferguson 2009), worden digitale app-ontwikkelingen, start-ups, co-working spaces en starterscentra (incubators), evenals Fab Labs en makerspaces gezien als welgekomen kansen en verantwoordelijkheden die moeten worden opgenomen en uitgevoerd door wat de staat als ‘de digitale jeugd’ (la jeunesse numérique) benoemt. Het is deze zogenaamde ‘digitale jeugd’ die wordt ingezet om de digitale strategie van het land te ontwikkelen.

Terwijl we getuige zijn van de doorleefde ervaringen van digitale jongeren, van universiteiten naar makerspaces, van reparatiestages naar coderingsworkshops, zien we hoe ver ze afstaan van het homogene blok dat de staat in abstractie heeft gevormd en gereïficeerd. Via de oprichters van de makerspaces, universiteitsstudenten, deelnemers, kinderen, stagiairs en reparatieleerlingen van mobiele telefoons in Lomé, zien we de uiteenlopende dromen en aspiraties van de digitale jeugd die, hoewel ze soms samenvallen met de blauwdrukken van de staat, op zichzelf hun drijfveren voor actie vormen. Terwijl de makerspaces van Lomé aanwezig zijn in de wereldwijde Maker Movement, voornamelijk door prototypes zoals de 3D-printer voor elektronisch afval W.Afate, zien we hoe mediaverhalen en de Euro-Amerikaanse Maker Movement worden bekritiseerd en betwist door de makers van Lomé via hun reeds bestaande praktijken in het stedelijke landschap en door hun maken en hermaken van stedelijke infrastructuren en materialiteiten. Met de 'afwezigheid' van de Maker Movement in Lomé als uitgangspunt, probeer ik het volgende te beantwoorden: Hoe wordt de maker movement van Lomé, anders, samengesteld? Hoe maken en hermaken de zogenaamde 'digitale jongeren' van Lomé zichzelf, hun stad en hun toekomst, terwijl ze zich verhouden tot de aanwezige materialen en digitale infrastructuren binnen de specifieke sociaal-politieke en economische context van de digitale transformatie van Lomé?

In mijn proefschrift ga ik in op deze vragen door verder te bouwen op de archieven van de feministische nieuwe materialismen en Afrikaanse filosofieën om het concept van 'tech engagements' te ontwikkelen als belichaamde, agentieve en ethisch-politieke praktijken om toegang te krijgen tot de toekomst en deze concreet vorm te geven door middel van ‘intra-actions’ (Barad 2007) met huidige materialen. Door middel van de ideologische en volkse vormen van hacken, dromen, maken, bricolage, prototyping, repareren en het democratiseren van technologie, onderzoek ik hoe deze tech engagements de dromen en aspiraties van digitale jongeren voeden en vormgeven, evenals hun relaties met materialen, met zichzelf en met andere makers in en van de stad in het confronteren met het sociaal-politieke milieu waarin ze zich begeven. Door deze concepten en praktijken te gebruiken zoals ze bestaan in de stedelijke landschappen van Lomé, probeer ik de basisconcepten van de Maker Movement en het academisch discours (Wiredu 2002) te de-centreren en te dekoloniseren, en onderzoek ik de mogelijkheden van etnografie als epistemisch verzet door de woorden en geleefde ervaringen van gesprekspartners, samen met het werk van wetenschappers in de regio, centraal te stellen bij het co-produceren van kennis en kritiek.