Provenance-geschillen bij de verhandeling van kunstvoorwerpen.

Deze studie betreft de juridische implicaties van provenance-geschillen in de internationale kunsthandel. Vanouds is provenance een kunsthistorische notie die verwijst naar de historiek van eigendom en bezit van kunstvoorwerpen. Als lijst van gedocumenteerde transfers tussen opeenvolgende partijen kan de provenance bij restitutiegeschillen na verhandeling van gestolen en gesmokkelde kunst ook goederenrechtelijk betekenisvol zijn ter levering van het bewijs van eigenaarschap of verjaring. Dergelijke provenance-geschillen zijn juridisch fascinerend, daar bonafide kopers van illegaal verhandelde (kunst)voorwerpen in continentaal-Europese en Anglo-Amerikaanse jurisdicties fundamenteel verschillende worden behandeld. De eerste groep meent in de regel de koper te moeten beschermen, de tweede de beroofde eigenaar. UNESCO, UNIDROIT en de Europese Unie trachtten de tegengestelde visies te verzoeken via sectorspecifieke regimes voor cultuurgoederen waarvan het toepassingsgebied evenwel zo beperkt bleef dat men doorgaan terugvalt op de (onderling tegenstrijdige) nationale gemeenrechtelijke regimes. Vertrekkend van de onderzoekshypothese dat de uiteindelijke keuze om in een concreet geval eigenaar dan wel koper te beschermen moet gebeuren op basis van de evaluatie en afweging van hun concreet gedrag, stellen we vooreerst de vraag of en hoe dit kan binnen het gemeen goederenrechtelijk kader. Aansluitend onderzoeken we de zin van een uniform internationaal goederenrechtelijk regime voor cultuurgoederen, alsook desgevallend de karakteristieken daarvan.

Trefwoorden:Looting, Art theft, Property law, Provenance, Art law, Rules of conflict, Comparative law, Art trade

Disciplines:Rechten