< Terug naar vorige pagina

Project

Adequaat medicatiegebruik bij oudere patiënten in de eerstelijn en na ziekenhuisontslag: exploratief onderzoek naar interventies door de officina-apotheker.

Wereldwijd worden gezondheidssystemen gereorganiseerd om tegemoet te komen aan de zorgbehoeften van oudere patiënten met polyfarmacie, een populatie die een hoog risico loopt op geneesmiddel-gerelateerde problemen. Geneesmiddel-gerelateerde problemen en geneesmiddel-gerelateerde ziekenhuis(her)opnames komen frequent voor in de eerstelijn en zijn zeer frequent na ziekenhuisontslag. Elke verandering van zorgomgeving kan immers resulteren in medicatie discrepanties, medicatiefouten en geneesmiddel-gerelateerde problemen. Meerdere zorgverleners in de gezondheidszorg kunnen medicatiegebruik optimaliseren. In dit doctoraatsonderzoek spitsen we ons toe op de rol die de officina apotheker zou kunnen opnemen om oudere patiënten met polymedicatie te ondersteunen met hun medicatiegebruik.

De doelstelling van dit doctoraatsonderzoek was om twee vormen van voortgezette farmaceutische zorg te ontwikkelen en evalueren om oudere patiënten met polymedicatie te ondersteunen bij hun medicatiegebruik. Het onderzoek bestond uit twee projecten. 

In het SIMENON project ontwikkelden en evalueerden we medicatienazicht als dienstverlening in de officina apotheek. Deze dienstverlening focuste in de eerste plaats op het optimaliseren van het medicatiegebruik. In de SIMENON interventie studie hebben 56 Belgische officina apothekers een medicatienazicht uitgevoerd met 453 patiënten. Een mediaan van 3 geneesmiddel-gerelateerde problemen per patiënt werden gedetecteerd, waarvan ongeveer de helft was opgelost bij het opvolggesprek. Interprofessionele samenwerking vond plaats voor 38% van de patiënten. De resultaten geven aan dat een medicatienazicht een effectieve strategie is om geneesmiddel-gerelateerde problemen op te sporen en op te lossen. De impact van het medicatienazicht werd geëvalueerd aan de hand van patiënt-gerapporteerde uitkomstmaten en patiënt-gerapporteerde ervaringen in een pre-post design. Het medicatienazicht verbeterde de medicatie-gerelateerde kwaliteit van leven maar had geen significante invloed op de zelf-gerapporteerde therapietrouw en het aantal ziekenhuisopnames. Er kon geen effect worden vastgesteld op vlak van zelfmanagement, aantal spoedbezoeken en valincidenten. Patiënten waren zeer tevreden over de dienstverlening.

Het DISPATCH project onderzocht de problemen en oplossingen met betrekking tot transmurale zorg (na ontslag uit het ziekenhuis) en heeft bouwstenen aangeleverd voor een medicatie reconciliatie dienstverlening door de officina apotheker. Drie bouwstenen werden ontwikkeld als onderdeel van dit onderzoek: 

(1) informatieoverdracht tussen het ziekenhuis en de apotheek (zowel de inhoud als het juridisch aspect van gegevensdeling werd onderzocht) 

(2) opleiding voor officina apothekers 

(3) medisch-farmaceutisch overleg

 

Samengevat, hebben we de potentiële meerwaarde van de officina apotheker aangetoond bij het ondersteunen van oudere polygemediceerde patiënten bij hun medicatiegebruik. Bovendien hopen we dat dit doctoraatsonderzoek zal bijdragen tot de implementatie van voortgezette farmaceutische zorg in België.

Datum:22 sep 2014 →  30 apr 2019
Trefwoorden:Pharmaceutical care, community pharmacist, seamless care
Disciplines:Medicinale producten, Farmaceutica, Farmacologie, Farmacotherapie, Andere farmaceutische wetenschappen
Project type:PhD project