< Terug naar vorige pagina

Project

Onderzoeksvaardigheden in humane wetenschappen. Cognitieve en motivationele uitdagingen.

De snel evoluerende wereld waarin we leven heeft het belang van complex leren zonder twijfel op de kaart gezet. Bijgevolg besteedt onderzoek de laatste decennia steeds meer aandacht aan de vraag hoe men complex leren kan ondersteunen. Een voorbeeld van vaardigheden die complexe leerprocessen vereisen, zijn onderzoeksvaardigheden. Doorheen de jaren werden verschillende problemen geïdentificeerd gerelateerd aan de onderzoeksvaardigheden van leerlingen, alsook aan de motivatie ten opzichte van deze onderzoeksvaardigheden. Bijgevolg bogen veel onderzoekers zich over de vraag hoe onderzoeksvaardigheden ondersteund kunnen worden. Echter, deze pogingen situeren zich bijna uitsluitend in domeinen van de harde wetenschappen (natuurwetenschappen, Engelmann et al., 2016), terwijl humane wetenschappen grotendeels onderbelicht blijven. Aangezien onderzoeksvaardigheden op zijn minst gedeeltelijk domein-specifiek zijn (Fischer et al., 2018), kan de ondervertegenwoordiging van dergelijk onderzoek als problematisch worden beschouwd. Daarnaast is ook de motivatie van leerlingen in relatie tot het leren van onderzoeksvaardigheden onderbelicht. Dit leidt tot de opportuniteit om het instructieontwerp van leeromgevingen voor onderzoeksvaardigheden in het onderbestudeerde domein van humane wetenschappen te onderzoeken, waarbij aandacht geschonken wordt aan zowel cognitieve als motivationele uitkomsten. Om dergelijke leeromgevingen te ontwerpen, kunnen onderwijsontwerpers zich baseren op bestaande principes gerelateerd aan onderzoeksvaardigheden gedefinieerd voor andere domeinen, en op instructieontwerpprincipes voor complex leren (het 4C/ID model; van Merriënboer, 1997). Het 4C/ID model is vaak effectief bevonden voor cognitieve uitkomsten, maar is zelden bestudeerd in relatie tot motivationele uitkomsten (van Merriënboer & Kirschner, 2018). Gebruik makend van een combinatie van inzichten uit de literatuur over onderzoeksvaardigheden, complex leren, en zelfdeterminatieteorie (Ryan & Deci, 2000), beoogt het huidige onderzoek de vraag te beantwoorden hoe we de onderzoeksvaardigheden en motivatie ten opzichte van onderzoekvaardigheden kunnen meten en ondersteunen, in het onderbestudeerde domein van de humane wetenschappen.

Om onderzoeksvaardigheden te kunnen meten, was het eerste doel in dit onderzoek om een instrument te ontwikkelen dat onderzoeksvaardigheden meet, en geschikt is voor het in huidig onderzoek onderbelichte domein van humane wetenschappen. Uit de resultaten bleek dat de test als een valide instrument kan worden beschouwd. De test werd vervolgens gehanteerd om de relatie tussen onderzoeksvaardigheden en leerlingkenmerken te onderzoeken. De resultaten toonden aan dat het studiejaar en de onderwijsvorm van leerlingen bijdroegen aan de scores van leerlingen op de test, wat mogelijk wijst op het belang van instructiekenmerken. Verrassend genoeg droegen de autonome en gecontroleerde motivatie van leerlingen niet bij aan de scores op de test. Een derde studie werd opgezet waarin de principes van het 4C/ID model toegepast werden om een basis online leeromgeving te ontwikkelen die de onderzoeksvaardigheden van leerlingen bevordert. Deze basisleeromgeving werd vervolgens vergeleken met een online leeromgeving die bijkomend de behoefte aan autonomie trachtte te ondersteunen. Zoals verwacht bleken beide leeromgevingen effectief in het verbeteren van de scores van leerlingen op de cognitieve test. Echter, de interventie slaagde er niet in om de motivatie van de leerlingen te beïnvloeden. Daarom werd een studie opgezet waarin geïntegreerde behoefteondersteuning (de behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid) in de online leeromgeving werd geïmplementeerd. Hoewel ook hier de behoefte-ervaringen van leerlingen niet beïnvloed leken te worden door de interventie, rapporteerden de studenten in de behoefte-ondersteunende conditie lagere amotivatie in vergelijking met leerlingen in de basisconditie. De autonome en gecontroleerde motivatie van leerlingen verschilde niet tussen de condities. Theoretische verbanden werden onderzocht tussen de behoefte-ervaringen van leerlingen, de motivatie van leerlingen, en de cognitieve uitkomsten van leerlingen. Deze bevindingen worden besproken in het licht van de literatuur. 

Datum:1 sep 2017 →  28 jan 2022
Trefwoorden:Research skills, Complex skills, Instructional design
Disciplines:Onderwijskunde op microniveau, Algemene pedagogische en onderwijswetenschappen niet elders geclassificeerd
Project type:PhD project