Een gen-modificatie strategie voor moeilijk te behandelen CFTR mutaties die mucoviscidose veroorzaken.

Mucoviscidose is een erfelijke, progressieve en dodelijke ziekte waar wereldwijd meer dan 85.000 mensen aan lijden. De ziekte wordt veroorzaakt door mutaties in het CFTR gen dat codeert voor een Cl-/HCO3- kanaal in het apicale membraan van verschillende epithelia. Er zijn meer dan 2000 mutaties beschreven in CFTR, waarvan 432 de ziekte veroorzaken. Voor ongeveer 40 verschillende mutaties zijn potentiators en correctors goedgekeurd, deze kunnen 90% van de patiënten helpen. Niettemin is er voor de overige 92% CFTR mutaties geen behandeling. De komst van CRISPR-Cas gebaseerde gen-manipulatie strategieën biedt echter de mogelijkheid om ziektes aan te pakken op genetisch niveau. In dit project zal ik een base of prime editing strategie ontwerpen om het genetisch defect van de vier onbehandelbare mutaties G85E, L227R, L9270 en N1303K op te heffen. Dit zowel in cellijnen, patiënt-afgeleide intestinale organoïden en luchtwegculturen. Omdat langdurig blootstellen van weefsels aan CRISPR-Cas componenten kan leiden tot ongewenste modificaties, zal ik ook virus-lijkende partikels (VLP) ontwikkelen met luchtweg tropisme die transiënte gencorrectie toelaten. De gencorrectie efficiëntie en mogelijke ongewenste modificaties zullen onderzocht worden. Finaal zal ik ook evalueren of de ontwikkelde systemen kunnen gebruikt worden als ex vivo/in vivo gentherapie door ze toe te passen op humane luchtwegculturen met als doel de mutaties naar wild type CFTR te herstellen.