Identiteit doet ertoe: Identiteitsvorming en (lichaamsgerelateerde) psychopathologische symptomen van de late kindertijd tot de opkomende volwassenheid

Lichaam-gerelateerde psychopathologische symptomen, zoals eetstoornissymptomen en somatische klachten (d.w.z. onaangename lichamelijke sensaties zoals pijn, zwakte en vermoeidheid), worden frequent gerapporteerd door adolescenten en jongvolwassenen. Deze symptomen gaan vaak gepaard met aanzienlijk lijden en kunnen een grote invloed hebben op het dagelijks leven van jongeren. Het is daarom belangrijk om in onderzoek aandacht te besteden aan ontwikkelingsfactoren die gerelateerd zijn aan of bijdragen tot eetstoornissymptomen en somatische klachten. De manier waarop adolescenten en jongvolwassenen hun identiteit vormgeven werd eerder al in verband gebracht met hun psychosociaal functioneren. Eerder onderzoek toonde bijvoorbeeld aan dat identiteitsvorming samenhangt met verschillende vormen van lichaam-gerelateerde psychopathologie, zoals eetstoornissymptomen of zelfverwondend gedrag. Hoewel eerder ook werd gesuggereerd dat identiteit zou samenhangen met somatische klachten, ontbreekt onderzoek naar de relatie tussen deze belangrijke ontwikkelingstaak van identiteitsvorming en somatische klachten.

Om de huidige kennis over de samenhang tussen identiteit en lichaam-gerelateerde symptomen uit te breiden, onderzoekt dit project deze samenhang aan de hand van verschillende cross-sectionele en longitudinale studies in de (late) kindertijd, adolescentie, en opkomende volwassenheid. Hiervoor werden drie onderzoeksdoelstellingen vooropgesteld. De eerste doelstelling onderzoekt het verband tussen verschillende lichaam-gerelateerde symptomen onderling (d.w.z. eetstoornissymptomen, somatische klachten en symptoom-gerelateerde gedachten, gevoelens en gedragingen), om inzicht te krijgen in de temporele relatie tussen deze symptomen. De tweede doelstelling onderzoekt ten eerste hoe identiteitsvorming samenhangt met somatische klachten en symptoom-gerelateerde gedachten, gevoelens en gedragingen, waarbij ook de mogelijke mediërende rol van negatief affect in dit verband wordt nagegaan. Ten tweede wordt vervolgens het verband tussen identiteitsvorming en verschillende psychopathologische symptomen onderzocht, om inzicht te krijgen in de trans-diagnostische rol van identiteit in relatie tot psychopathologie. Tenslotte focust de derde doelstelling op de rol van (vroege) traumatische ervaringen in het verband tussen identiteit en verschillende psychopathologische symptomen.

Dit onderzoeksproject beoogt uit te klaren hoe identiteitsvorming en verschillende types van (lichaam-gerelateerde) psychopathologische symptomen samenhangen doorheen de (late) kindertijd, adolescentie en opkomende volwassenheid. Bovendien laat het ons toe om onderliggende mechanismen te identificeren die een rol spelen in dit verband tussen identiteit en psychopathologie. Deze inzichten kunnen belangrijke informatie opleveren over de rol van het identiteitsvorming in preventie- en interventieprogramma’s voor psychopathologie.