Impact van wijzigend landgebruik op de migratie van historische radionuclide- en zware metaalverontreiniging in oeverbodems in de Vallei van de Grote Nete

In de Grote Nete Vallei situeren zich enkele oevergebieden die gecontamineerd zijn met radionucliden (RN) en zware metalen (ZM), afkomstig van historische contaminatie in de zijrivieren Grote Laak en Molse Nete in de jaren ’80. Vandaag de dag zijn de radiologische risico’s en de gezondheid- en milieurisico’s verwaarloosbaar. Er zijn echter plannen voorgesteld om het landgebruik van deze gecontamineerde gebieden te veranderen in het kader van het Sigmaplan dat als doel heeft om de gebieden uit het Scheldebekken te beschermen voor overstromingen. In het bijzonder zullen er overstromingsgebieden gecreërd worden door het breken van de dijken of door het toelaten van de natuurlijke degradatie hiervan. Dit kan de mobiliteit van de aanwezige contaminanten beïnvloeden. De periodieke of permanente overstroming van deze bodems zal de redoxpotentiaal verlagen en de speciatie van specifieke RN en ZM kunnen wijzigen. Bovendien zullen de grote waterfluxen van de overstromingen de migratie van oplosbare RN en ZM kunnen verhogen. Het is duidelijk dat de combinatie van deze chemische en fysische processen onderzocht moet worden om de risico’s van de RN en ZM ten gevolge van de voorgestelde wijziging in landgebruik te kunnen beoordelen. Dit doctoraat bestaat uit een experimentele aanpak gecombineerd met geochemisch modelleren om zo de processen te identificeren die een rol spelen in de (im)mobilisatie van RN/ZM bij het verzadigen van de bodem met water en te beoordelen welke processen of bodemfactoren het sterkst de netto trend bepalen. De analytische aanpak omvat specifieke experimenten om de huidige status van de bodems te achterhalen, maar vooral ook de situatie bij overstroming van de bodems. Als nieuwigheid zal het doctoraat speciale aandacht schenken aan het colloïdale transport van RN en ZM. Daarnaast zullen analytische technieken om colloïden te detecteren onder de loep genomen worden en verbeterd waar het kan. Met behulp van numerieke modellering, gebaseerd op state-of-the-art databanken en met implementatie van sorptie- en speciatieprocessen (met verschillende geochemische modellen), zal getracht worden om de veranderingen in het gedrag van de contaminanten in deze systemen te verklaren. De meeste van deze modellen zijn al gevalideerd voor oxische bodems, maar de implementatie van redoxprocessen in een gecombineerd numeriek model voor verzadigde bodems is nog een uitdaging.