Ontwikkelen en evalueren van een online op-maat tool voor het optimaliseren van de motiverende stijl van leerkrachten lichamelijke opvoeding.

Regelmatig en voldoende sporten en bewegen heeft verschillende fysieke en mentale voordelen voor jongeren. Toch voldoen velen niet aan de gezondheidsgerelateerde richtlijnen voor fysieke activiteit. De leerkracht lichamelijke opvoeding en meer bepaald zijn (de)motiverende lesgeefstijl spelen een cruciale rol in het motiveren van leerlingen om actief te zijn op school en daarbuiten. Daarom heeft dit project als doel een online tool te ontwikkelen en evalueren die leerkrachten lichamelijke opvoeding op-maat advies geeft om hun motiverende stijl te optimaliseren.

Met dit project willen we leerkrachten, via een online tool, trainen in motiverend lesgeven op basis van de principes van de zelfdeterminatietheorie (ZDT), d.w.z. we willen hen stimuleren om de behoeftes aan autonomie, structuur en verbondenheid van leerlingen voldoende te ondersteunen. Een online tool met persoonlijk advies over hun motivatieprofiel, in combinatie met zelf-evaluatie en reflectie op basis van video-opnames van lessen kan een effectieve methode zijn om leerkrachten op te leiden in het toepassen van een motiverende lesgeefstijl. In dit project willen we de tool ontwikkelen (Fase I) en evalueren (Fase II).

Tijdens de ontwikkeling  van de tool (Fase I) zal gebruik gemaakt worden van een cross-sectionele studie (Studie 1) en een participatief onderzoeksdesign (Studie 2) bij leerkrachten lichamelijke opvoeding uit het secundair onderwijs. In Studie 1 willen we nagaan welke antecedenten gerelateerd zijn aan een bepaalde lesgeefstijl, zodat we in de tool maximaal kunnen inspelen op deze determinanten. Er zal gebruikt gemaakt worden van de Situation-In-School vragenlijst (zelf-rapportage) en van observaties van video-opnames van de lessen (objectieve meting) om de lesgeefstijl van leerkrachten te meten. Daarnaast zullen vragenlijsten gebruikt worden om de antecedenten van een motiverende lesgeefstijl (o.a. ability beliefs, motivatie om les te geven) te meten. Het doel van Studie 2 is te achterhalen wat de wensen en noden van de leerkrachten zijn in relatie tot het gebruik van een online tool. Hiervoor zullen we via interviews, focusgroepgesprekken en vragenlijsten peilen naar de appreciatie van de tool (o.a. innovatie, gebruiksvriendelijkheid, haalbaarheid).

Voor de evaluatie van de tool (Fase II) zal aan de hand van een randomized-controlled-trial nagegaan worden wat de effecten zijn van de online tool op uitkomsten op leerkracht-niveau (Studie 3a: lesgeefstijl en andere variabelen zoals beliefs, motivatie, jobtevredenheid, stress, burnout) en op leerling-niveau (Studie 3b: behoeftebevrediging, motivatie en fysieke activiteit). Er zal gebruikt gemaakt worden van vragenlijsten (zowel bij leerkrachten als leerlingen), observaties van video-opnames van de lessen (lesgeefstijl van de leerkrachten) en accelerometers (fysieke activiteit van de leerlingen).

Dit onderzoek komt in belangrijke mate tegemoet aan de methodologische beperkingen van voorgaand onderzoek, aangezien het beschikbare ZDT-gebaseerde onderzoek naar de motiverende stijl van leraren grotendeels vragenlijst-gebaseerd en cross-sectioneel is. Bovendien is het onderzoek ook inhoudelijk vernieuwend, aangezien in voorgaand interventieonderzoek vooral werd gefocust op het ondersteunen van de behoefte aan autonomie, waarbij de twee andere behoeftes grotendeels genegeerd werden. Eerder dan gebruik te maken van traditionele interventies bestaande uit workshops, wordt in dit project de impact van online op-maat interventies onderzocht. Tot slot zal dit project een significante bijdrage leveren aan de onderwijspraktijk en meer bepaald interessant zijn voor professionele ontwikkelingsprogramma’s voor leerkrachten en studenten in opleiding.