Overvloed en onbehagen. Ongelijkheid in de Nederlandse materiële cultuur. Amsterdam, 1581-1780.

Historisch onderzoek naar sociale ongelijkheid staat vandaag hoog op de agenda, en de inzichten in de lange-termijnveranderingen in inkomens- en vermogensongelijkheid zijn dan ook sterk toegenomen tijdens de voorbije jaren. De centrale ambitie van dit project is om een nieuw perspectief toe te voegen aan deze literatuur door de materiële ongelijkheid te bestuderen in Amsterdam tijdens de zogenaamde "Gouden Eeuw". Hierdoor zal dit project bijdragen tot een beter begrip van een cruciale transitieperiode in de geschiedenis van de Europese materiële cultuur. Recent historisch onderzoek heeft de Republiek in de zeventiende eeuw aangewezen als geboorteplaats van een nieuwe, meer 'moderne' consumptiecultuur. Dankzij de opkomst en invloed van een groeiende stedelijke middenklasse, veranderde de aard van consumptie fundamenteel in deze periode. Luxeconsumptie zou zich immers geëmancipeerd hebben van de traditionele 'oude luxe', gericht op de bevestiging van sociale standsverschillen. In plaats van het reproduceren van sociale ongelijkheid, wordt de 'nieuwe luxe' die in deze periode ontstond geassocieerd met nieuwe middengroepen die voornamelijk streefden naar gerieflijkheid, huiselijkheid, en respectabiliteit (De Vries 2008). Dit project is de eerste grootschalige poging om deze hypothese empirisch te testen door het model over de Nederlandse stedelijke consumptiecultuur te verbinden met debatten over sociale en economische ongelijkheid in de vroegmoderne periode.

Trefwoorden:CONSUMPTIEHISTORIEK

Disciplines:Sociale differentiatie, stratificatie en sociale mobiliteit, Cultuurgeschiedenis, Vroegmoderne geschiedenis, Sociaal-economische geschiedenis

Project type:Samenwerkingsproject