< Terug naar vorige pagina

Project

Publieke opinie versus volkssoevereiniteit: liberalisme in Frankrijk na de Revolutie (1789-1830)

Hedendaagse politieke filosofen zijn geneigd de noties “publieke opinie” en “volkssoevereiniteit” met elkaar te identificeren: burgers oefenen hun macht uit door hun politieke opvattingen publiekelijk te verwoorden en te bediscussiëren. Het is bekend dat deze identificatie ontstaan is tijdens de Franse Revolutie. Veel minder bekend is echter dat in de felle discussies na de Franse Revolutie deze identificatie in vraag werd gesteld en in plaats daarvan vooral de spanning tussen beide noties werd benadrukt. 

In mijn project onderzoek ik de Frans-liberale filosofen (Necker, de Staël, Constant, Royer-Collard, Guizot) die in deze periode publieke opinie bewust naar voor schoven als een alternatief voor volkssoevereiniteit. Door deze auteurs te bestuderen in hun oorspronkelijke context, hoop ik aan te tonen dat zij de notie volkssoevereiniteit enkel gebruikten in negatieve zin: om de gebreken ervan aan te duiden en om hun tegenstanders te bekritiseren. Een representatief systeem diende volgens hen niet zozeer gebaseerd te zijn op volkssoevereiniteit, maar wel op publieke opinie. Ze associeerden de begrippen publieke opinie en volkssoevereiniteit met verschillende opvattingen over onder meer het doel van politiek en de betekenis van politieke participatie. Aandacht voor de tegenstelling tussen beide concepten zou ons kunnen leren dat we ook vandaag publieke opinie en democratie niet zomaar met elkaar mogen gelijkstellen. 

Datum:1 okt 2021 →  1 sep 2023
Trefwoorden:Popular Sovereignty, Public Opinion, History of Democratic Theory
Disciplines:Sociale en politieke filosofie