Jail craft van gevangenisbewaarders in post- autoritaire gevangenissen in België en Nederland: een vergelijkend onderzoek (FWOAL988)

Gevangenisbewaarders zijn sleutelfiguren in het dagelijkse
gevangenisleven. In de huidige post-autoritaire gevangenissen zijn
de rol en de macht van bewaarders veranderd en omringd met
ambiguïteit. Belgische bewaarders staken regelmatig, met
dramatische gevolgen voor gedetineerden. In 2019 introduceerde
een Penitentiaire Wet belangrijke veranderingen in de opleiding,
jobomschrijving en -inhoud van de Belgische bewaarders. Het
Nederlandse model, waarbij er een onderscheid wordt gemaakt
tussen zgn. ‘warme’ en ‘koude’ bewaking, resulterend in
verschillende bewaardersjobs, vormde de inspiratie voor deze
nieuwe Belgische wet.
Dit vergelijkend onderzoek bestudeert theoretisch en empirisch de
implicaties van de nieuwe machtsconfiguratie in post-autoritaire
gevangenissen op de rol(conflicten) van bewaarders in België en
Nederland. Lokale bewaarderspraktijken, culturen, en ‘jail craft’ m.b.t.
bewaring, orde, zorg en rechtvaardigheid in Belgische en
Nederlandse gevangenissen worden kwalitatief en kwantitatief
onderzocht in een mixed-method methodologisch opzet.
Participerende observaties en diepte-interviews met bewaarders
zullen worden uitgevoerd in een gematchte selectie van open en
gesloten regimes in kleine en grote gevangenissen in beide landen.
Deze data zullen worden aangevuld met een bredere survey bij
bewaarders in beide landen.
Tot slot gaan we na in welke mate Nederlandse praktijken haalbaar
en wenselijk zijn binnen de Belgische penitentiaire context.

Trefwoorden:Gevangenis, Gevangenisbewaker, Vergelijkend onderzoek

Disciplines:Straf en strafrecht