Gebruik en misbruik van stemrechten door meerderheids- en minderheidsaandeelhouders

Sinds de laatste financiële crisis is het aandeelhoudersactivisme overal ter wereld in opmars. De covid-19-pandemie heeft de aandacht van aandeelhoudersactivisten nog meer gevestigd op milieu-, sociale en governance-overwegingen (ESG) die van invloed zijn op ondernemingen. Aandeelhoudersactivisme leidt tot een toename van het aantal geschillen tussen aandeelhouders, aangezien aandeelhoudersgeschillen meestal het gevolg zijn van de grieven van minderheden door activiteiten van de meerderheid of vice versa, via onrechtmatige of geblokkeerde besluiten. De onrechtmatige uitoefening van het stemrecht van aandeelhouders is zeer relevant in activistische campagnesituaties en brengt het "agency conflict" tussen meerderheids-, referentie- of controlerende aandeelhouders en minderheidsaandeelhouders aan het licht. Ondanks de inwerkingtreding van het nieuwe Belgische Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (hierna: WCCA) in 2019, is er volgens de academische literatuur nog veel onduidelijkheid en aanzienlijke ruimte voor verbetering met betrekking tot dit agency conflict. Daarom zal dit onderzoek op een systematische manier voor alle types van relevante (cf. infra) beslissingen van private en publieke vennootschappen grondig nagaan hoe potentieel misbruik van meerderheid, minderheid of gelijkheid door aandeelhouders wordt behandeld door Belgische rechtbanken, in vergelijking met Franse, Nederlandse, Britse en Amerikaanse rechtbanken. Door te abstraheren van de bijzonderheden van deze verschillende types van relevante (cf. infra) beslissingen, zal het mogelijk zijn om te evalueren op welke manier de Belgische rechtbanken mogelijk tekortschieten in hun beoordelingen van misbruik van meerderheid, minderheid of gelijkheid, en of aanpassingen aan het bestaande rechtssysteem noodzakelijk zijn.