OrnAqua: Een nieuw referentiekader voor de irrigatie voor de verhoging van efficiënt watergebruik in de openluchtsierteelt (OrnAqua)

De voorbije 3 jaar kregen we steeds vaker te maken met extreme weersomstandigheden tijdens het groeiseizoen, zoals langdurige droogte en hittegolven. Droogte heeft duidelijk een economische impact op openluchtsierteeltbedrijven, aangezien de externe kwaliteit van het sierteeltproduct, dat sterk afhankelijk is van het klimaat, automatisch de commerciële waarde van de plant of bloemstengel bepaald. Bovendien legt de overheid steeds vaker restricties op het watergebruik op tijdens perioden van langdurige droogte. Om de impact van het droogterisico op de teelten te reduceren, hebben openluchtsiertelers een sterke vraag naar geschikte tools met inbegrip van bodem- en plantsensoren om de irrigatie te sturen, maar zijn eveneens sterk geïnteresseerd naar methodieken om water langer in de bodem te behouden en naar andere droogte-mitigerende maatregelen. Zowel bedrijven met en zonder toepassing van irrigatie zijn vragende partij voor deze tools en kennis.

OrnAqua heeft als globaal doel om telers tools aan te bieden om beredeneerd en op duurzame wijze de factor water in hun bedrijfsvoering op te nemen met verzekering dat de commerciële kwaliteit (lengte, diameter, homogene bloei,...) behouden blijft. Het project omvat enerzijds geoptimaliseerde teelttechnieken en nieuwe technologieën om te beslissen wanneer irrigatie wenselijk is en hoeveel water nodig is, gebaseerd op bodemvochtmetingen al of niet in combinatie met waterbalansrekenmodellen, plantverdamping via plantsensoren en innovatieve integratie van beiden. Anderzijds heeft het project ook oog voor praktische droogte-mitigerende teelttechnieken die kunnen toegepast worden op bedrijven die (nog) niet overgaan tot irrigatie of bedrijven die al irrigeren maar de irrigatiebehoefte willen verminderen.

Dit wordt concreet vertaald in de opbouw van een nieuw referentiekader voor irrigatie in de sierteelt met volgende stappen verdeeld over 5 werkpakketten. In het eerste en tweede werkpakket wordt kennis opgebouwd en gebundeld. De vertaling van deze kennis gebeurt in WP3, waarna het concreet wordt toegepast in WP4.

• Identificatie van de transpiratie en de bodemvochtdynamiek bij niet-limiterende en limiterende omstandigheden tijdens het groeiseizoen, dit voor 3 teeltsystemen (het hybride systeem van potchrysanten, teelten met hoge plantdichtheid zoals bosbomen, teelten met lage plantdensiteit zoals laanbomen). Dit gebeurt met inzet van bodemvochtsensoren en plantsensoren. (WP1)
• Identificatie van schadedrempels voor droogte, gebruik makend van de sensorobservaties, voor de hoger beschreven teeltsystemen. (WP2)
• Integratie in het referentiekader voor irrigatie, dit voorspelt droogte gebaseerd op modellering van het bodemvocht en irrigatiebehoefte door verdampingsmodellen, gekalibreerd voor bovenstaande teeltsystemen. (WP2)
• Transitie naar bedrijfsgerichte duurzame irrigatiestrategieën op basis van bovenstaande kennisverwerving. (WP3: uitbreiding referentiekader + WP4: praktijkvalidatie)
• Implementatie van droogte-mitigerende maatregelen (mulching, biostimulanten, ..) al of niet in combinatie met irrigatie. (WP4)

WP5 zorgt tot slot voor de doorstroming van kennis naar de sector via de Adviesdienst Water, workshops, studiedagen en publicaties en de 1 op 1 praktijkgerichte adviezen.

Dit project is een samenwerking tussen het Proefcentrum voor Sierteelt, Universiteit Gent en Bodemkundige Dienst van België.