In het oog springend - Een onderzoek naar de relatie tussen saliantie, aandacht en bewustzijn in de verwerving van grammaticale morfologie in een tweede taal. (FWOAL993)

De cognitieve mechanismen van aandacht en bewustzijn spelen een
cruciale rol in het leren van een tweede taal (T2), maar nog maar
weinig is geweten over hun precieze aard en rol. Veel factoren zijn
voorgesteld die de aandacht voor en het bewustzijn van leerders van
nieuwe taalvormen in een T2 beïnvloeden. Sommigen hebben te
maken met de leerder of leercontext, anderen zijn inherent aan de
taalvorm zelf. Die laatste bepalen de saillantie van een vorm.
Onderzoekers menen dat de saillantie van een taalvorm haar
leermoeilijkheid bepaalt, maar weinig onderzoek heeft dit direct en
systematisch onderzocht. Dit is precies wat het huidige onderzoek
beoogt. Aan de hand van analyses van de oogbewegingen van T2-
leerders wanneer ze nieuwe grammaticale vormen (artikelen,
suffixen) van verschillende soorten en graden van saillantie
tegenkomen tijdens het lezen van teksten in een semi-artificiële taal
(Englishti), onderzoeken we hoe de saillantie van vormen de
aandacht van de leerder voor die vormen bepaalt.
Aan de hand van een vragenlijst meten we het niveau van bewustzijn
dat leerders hebben van een nieuwe vorm en zijn betekenis tijdens
het lezen. Door middel van 5 experimenten die zowel de geïsoleerde
als de interactie-effecten van verschillende soorten sailliantie
onderzoeken in combinatie met leerder- en contextspecifieke
variabelen, willen we meer inzicht krijgen in de aard en rol van
salliantie in taalverwerving en hoe dit kan worden toegepast om het
taalleerproces te optimaliseren.

Trefwoorden:Tweede taalverwerving, saillantie, aandacht,, bewustzijn

Disciplines:Taalverwerving, Morfologie, Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek