GO ALL for learning! Gedeeld onderwijskundig en transformationeel leiderschap versterken via leergemeenschappen gericht op preventie en remediëring van leerachterstanden.

Professionaliseringstrajecten voor schoolleiders effectieve factoren voor duurzame ontwikkelingsprocessenSchoolleiders (i.e. directeurs van scholen in het regulier onderwijs) in Vlaanderen nemen gedurende hun loopbaan deel aan (verplichte) professionaliseringsinitiatieven, ingericht door diverse onderwijs-partners. Empirisch onderzoek naar de reële (langetermijn)effecten van hun deelname en naar onder-liggende verklarende processen is beperkt. Er is wel een duidelijker zicht op succesvoorwaarden voor professionaliseringsinitiatieven in het onderwijs (o.a. Merchie, Tuytens, Devos & Vanderlinde, 2018) alsook, bijvoorbeeld, toenemende evidentie inzake aanbevelingen voor de aanpak en aard van de professionele ontwikkeling van schoolleiders (Daniëls, Hondeghem & Dochy, 2019). Diepgaand kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar door schoolleiders als effectief ervaren factoren van pro-fessionaliseringsinitiatievenen naar de aard en focus van de ontwikkelingsprocessen die ze genere-ren en de wisselwerking tussen beide is aangewezen om de meerwaarde van het toekomstige pro-fessionaliseringsaanbod te optimaliseren. Een belangrijke outcome van het beoogde professionalise-ringsaanbod is het stimuleren van werkelijke verandering tot op de klasvloer.Een literatuurstudie vormt de basis om de actuele kennis over de effectiviteit van professionalise-ringsinitiatieven voor schoolleiders in kaart te brengen. Wegens de mogelijke wisselwerking tussen factoren verbonden aan de schoolleider en de context waarin de schoolleider functioneert, is het ook opportuun om de specifieke context van schoolleiderschap in Vlaanderen – meer bepaald voor het secundair onderwijs  op het vlak van o.a. regelgeving, taakstelling en loopbaanontwikkeling te on-derzoeken.Een tweejarig professionaliseringstraject waaraan ongeveer 80 schoolleiders en 80 leerlingenbegeleiders deelnemen vormt de scope voor dit doctoraatsonderzoek. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Dra. Els Tanghe met als promotor Prof.Dr. Wouter Schelfhout.De schriftelijke beginsituatieanalyse, opvolganalyse en eindanalyse bij de participerende schoolleiders dragen bij aan het onderzoek naar de wisselwerking tussen persoons- en contextgebonden factoren en het effect van het gevolgde professionaliseringstraject. Aan de hand van een observatie-instrument dat wordt opgesteld op basis van het literatuuronderzoek wordt tijdens de contactmomen-ten in kaart gebracht op welke ontwikkelingsprocessen de lesgevers concreet inzetten, op welke manier ze dat doen, en welke in de literatuur benoemde succesvoorwaarden aan bod komen. De observatiegegevens dienen als basis voor focusgroepgesprekken en diepte-interviews met de parti-ciperende schoolleiders  zowel op het einde van het eerste als het tweede jaar als een half jaar na afloop van het traject  om de relatie tussen de aanpak, inhouden en de veranderingen binnen de school en de daarmee samenhangende gepercipieerde effectiviteit in kaart te brengen. Daarnaast dienen de observatiegegevens om de lesgevers van het professionaliseringsinitiatief te bevragen over hun aanpak en keuzes in functie van de vooropgestelde doelen en hun perceptie van de effecti-viteit van dit professionaliseringtraject. Gezien het doel van professionaliseringsinitiatieven om ontwikkelingsprocessen op een bepaald ni-veau tot stand te brengen in functie van kwaliteitsvol onderwijs is het relevant om de gepercipieerde effectiviteit van het aanbod en de wisselwerking met factoren verbonden aan de schoolleider en schoolcontext in kaart te brengen. Dit gebeurt door middel van 360°-feedback door teamleden van de aan de opleidingsinitiatieven participerende schoolleiders en van de leerlingen die er schoollopen en hun ouders.

Trefwoorden:SCHOOLFUNCTIONERING

Disciplines:Beroepsonderwijs, beroepsopleiding en levenslang leren