< Terug naar vorige pagina

Project

Onderzoek naar de samenwerking tussen privéverzamelaars/private collectiebeherende instellingen en (semi)publieke cultureel-erfgoedinstellingen in Vlaanderen.

Vlaanderen kent een groot aantal private collectioneurs met indrukwekkende kunstverzamelingen met stukken die deel uitmaken van ons collectief erfgoed. Wereldwijd kent Vlaanderen de hoogste concentratie aan private verzamelaars. In relatie met de (semi)publieke cultureel-erfgoedinstellingen, hebben deze verzamelaars in het verleden veelal een rol opgenomen als bruikleengevers of schenkers. Uit diverse samenwerkingen blijken zij een waardevolle partner voor musea. Enkele mooie historische voorbeelden hiervan zijn terug te vinden in het recent verschenen boek Geven als cultuur: Schenkingen aan het KMSKA door Leen de Jong of de publicaties van Ulrike Müller, onderzoeker bij het museum Mayer van Den Bergh ("The phenomenon of collecting in the nineteenth century to the present day, and on the (changing) position of the private collector in the public sphere"). De laatste decennia valt er in het landschap van samenwerkingen tussen private verzamelaars en openbare instellingen echter een opvallende evolutie op te merken. Zo richten privéverzamelaars die beschikken over een indrukwekkende collectie van museale omvang en van groot (kunsthistorisch) belang steeds vaker een eigen structuur op inclusief tentoonstellingsruimtes. Ze presenteren daar hun collectie onder hun eigen naam. In deze context kadert de wens van het departement CJM om meer inzicht te bekomen in de huidige samenwerkingen tussen particuliere verzamelaars/private collectiebeherende instellingen en (semi-) publieke cultureel-erfgoedorganisaties in Vlaanderen. In de Beleidsnota Cultuur (2019-2024) van Minister Jambon verwijst hij ook naar de impact van het Topstukkendecreet op de wijzigende relatie tussen private verzamelaars en publieke musea: "In 2020 wil ik, in uitvoering van het Regeerakkoord en in overleg met de Topstukkenraad, nagaan hoe we samenwerkingen kunnen ontwikkelen met belangrijke private collecties in Vlaanderen (RA, p. 126). Geïnteresseerde verzamelaars moeten de kans krijgen via een samenwerkingsprotocol hun collecties gedurende langere tijd in Vlaanderen te bewaren en met het publiek te delen zonder dat dit hun eigendomsrecht bezwaart. Daarnaast kan overleg en samenwerking met private verzamelaars ook meegenomen worden in de Strategische Visienota Cultureel Erfgoed om de sector te stimuleren om hier op in te zetten." Om dit te doen, is er nood aan een actuele stand van zaken die de verschillende standpunten over, ervaringen met en praktijken rond dergelijke samenwerkingen samenbrengt en overzichtelijk presenteert. Het doel van dit onderzoek is dan ook om die huidige stand van zaken in kaart te brengen en de noden van zowel private collectioneurs als de (semi-) publieke instellingen in de culturele erfgoedsector te benoemen. Hierbij wordt uitgegaan van de volgende probleemstelling: Welke samenwerkingen bestaan reeds en welke zijn nog mogelijke samenwerkingsmodellen tussen particuliere verzamelaars/private collectiebeherende instellingen en (semi-) publieke cultureel-erfgoedorganisaties? Welke noden worden binnen het huidig kader door beide partijen ervaren? Hierbij dient inzicht te worden verworven in de bestaande en mogelijke samenwerkingen op drie niveaus: inhoudelijk, juridisch en ethisch
Datum:1 mei 2021 →  31 mei 2022
Trefwoorden:MUSEUM MANAGEMENT, CULTUURMANAGEMENT
Disciplines:Cultureel management