Hic Sunt Dracones. Een datagedreven analyse van de (on)veranderlijkheid van toponiemen en de implicaties daarvan voor toponiem-gebaseerde landschapsreconstructies.

Het landschap dat ons omringt bevat talloze toponiemen of plaatsnamen, die een enorme tijdsdiepte vertegenwoordigen. Het hieruit extraheren van historische informatie heeft echter één grote valkuil: niet alle toponiemen hebben een 1-op-1 relatie met 'echte' historische landschapselementen. Een middeleeuwse cartograaf kon gemakkelijk 'Hic Sunt Dracones' ['Hier zijn draken'] als dummy toponiem toevoegen om een onverkend gebied te benoemen, en toponiemen kunnen verschuiven in ruimte of betekenis. Tot nog toe ontbrak een concrete methode om met deze complicaties om te gaan. Dit project modelleert de nexus toponiem-betekenis-landschap voor een cartografisch goed gedocumenteerde regio, en gebruikt vervolgens 'state-of-the-art' technieken om landschapsveranderingen van een gebied waarvoor beperkt cartografisch bewijs, maar alleen toponiemen beschikbaar zijn, in kaart te brengen. Het project heeft als doel om: (1) het onderzoekspotentieel van toponiemen te begrijpen, (2) toponiemendatasets te construeren via nieuwe methodologieën, (3) machinaal leren toe te passen voor een data-gedreven landschapsreconstructie en (4) de schaalbaarheid van de methodologie te onderzoeken. Hic Sunt Dracones zal zo leiden tot wetenschappelijke doorbraken op het gebied van toponymie en landschapsgeschiedenis door nieuwe antwoorden en methodologische oplossingen te bieden op en voor de fundamentele vraag wanneer en onder welke omstandigheden toponiemen veranderen in betekenis en ruimte.

Trefwoorden:LANDSCHAPSGESCHIEDENIS, HISTORISCHE KAARTEN, COMPUTERINTELLIGENTIE, TOPONIEMEN

Disciplines:Machine learning en besluitvorming, Natuurlijke taalverwerking, Ontwikkeling van methoden en technieken, Landschaps- en ecologische geschiedenis, Historische linguïstiek