Effect van huishoudelijke luchtverontreiniging (biomassa, brandstof en tabak) op het microbioom (darm-long as), groei en respiratoire gezondheid van pasgeborenen vanaf de geboorte tot hun eerste verjaardag: Mutoto Cohort, Zuid-Kivu, Democratische Republiek Congo

Achtergrond Wereldwijd is luchtverontreiniging de vierde doodsoorzaak, goed voor bijna 7 miljoen doden per jaar. Het rapport van het State of the Air Initiative (2022) benadrukte het feit dat mensen in Afrika de onevenredige last dragen van de nadelige effecten van huishoudelijke luchtverontreiniging (HAP). In Afrika zijn de aan luchtverontreiniging toegeschreven sterfgevallen (155 doden/100.000 mensen) veel hoger dan het wereldwijde gemiddelde (85,6/100.000) en vertegenwoordigen 30% van de wereldwijde ziektelast door HAP. Na ondervoeding was luchtverontreiniging de tweede belangrijkste risicofactor voor overlijden, goed voor 1,1 miljoen doden in 2019. Hiervan werd meer dan 63% toegeschreven aan blootstelling aan luchtverontreiniging binnenshuis als gevolg van onvolledige verbranding van biomassabrandstoffen. Blootstelling aan huishoudelijke luchtverontreiniging veroorzaakt veranderingen in verhoudingen en type microbioom (in de darm zowel als de long) als gevolg van ontsteking en oxidatieve stress. Het menselijke darmmicrobioom speelt o.a. een cruciale rol in het metabolisme en het immuunsysteem. Door vervuiling veroorzaakte dysbiose van het microbioom verhoogt de gevoeligheid voor ernstige aandoeningen van de onderste luchtwegen, evenals het risico op chronische aandoeningen van de luchtwegen, zoals astma en COPD. In de Democratische Republiek Congo blijft meer dan 90% van de bevolking afhankelijk van vaste brandstoffen om te koken. Het aantal mensen dat is blootgesteld aan HAP is gestegen van 2010 tot 2022. Met 58.000 sterfgevallen als gevolg van luchtverontreiniging in 2019 is DRC het derde meest getroffen land in Afrika, na Nigeria (128.200) en Ethiopië (67.800). Luchtverontreiniging was verantwoordelijk voor 50% van de sterfgevallen door luchtwegaandoeningen. Vroege blootstelling aan HAP verhoogt het risico op een laag geboortegewicht, vroeggeboorte en vatbaarheid voor aandoeningen van de onderste luchtwegen. Hoewel gezondheidsverbeteringen in verband zijn gebracht met schonere kookbrandstoffen, hebben interventiestudies van schoner brandende kookfornuizen op biomassa gemengd bewijs geleverd van gezondheidsvoordelen. Vaste brandstoffen (hout, houtskool) voor huishoudelijke energie worden veel gebruikt in Kivu, maar de blootstelling aan HAP door verbranding van biomassa is nog niet onderzocht. Primaire gegevens van de DRC die het verband tussen blootstelling aan luchtverontreiniging en gezondheidsresultaten beoordelen, zijn momenteel schaars, en mogelijke verbanden met belangrijke oorzaken van morbiditeit, zoals luchtwegaandoeningen, zijn nauwelijks onderzocht. Het MUTOTO-cohortproject heeft tot doel de schadelijke gezondheidseffecten van HAP bij de bevolking van Kivu te beoordelen, met de nadruk op zwangere vrouwen en jonge kinderen. Deze studie zal de gezondheidsresultaten behandelen door zowel PM-schattingen als biologische monitoring voor blootstelling aan koken door biomassa te combineren. De gegenereerde beleidsrelevante resultaten zullen van invloed zijn op de planning voor effectievere interventies.. Specifieke doelen van de MUTOTO-studie • Kwantificeren van het blootstellingsniveau (PM; zwarte koolstof, CO) aan HAP tijdens en na de zwangerschap te in vergelijking met de WHO-richtwaarden. • Associatie tussen het niveau van blootstelling aan luchtverontreiniging tijdens en na de zwangerschap met geboorte-uitkomsten (geboortegewicht, vroeggeboorte, foetale nood) en de frequentie van ernstige luchtwegaandoeningen tijdens de eerste verjaardag. • Het verband beoordelen tussen het niveau van blootstelling aan luchtverontreiniging en de wijziging (verhouding en type) van het microbioom (darm-long as).