Oog in oog met het dictatoriaal verleden: culturele herinnering en de verantwoordelijkheid voor het fascisme in Italiaanse literatuur na 1990

Theoretici van de herinnering bekritiseren al enige tijd de staat van het collectieve geheugen in het Westen vanuit de bewering dat de inspanningen om de misdaden van de 20e eeuw te herdenken niet hebben geleid tot een afname van racisme of een verdere verspreiding van tolerantie in de maatschappij. Voortbouwend op recent herinneringsonderzoek, stelt dit project dat de belangrijkste tekortkoming van het hedendaagse geheugen bestaat in een te beperkte voorstelling van de verantwoordelijkheid voor het verleden. Dit project focust op de herinnering aan het Italiaanse fascisme. Door de analyse van een corpus van romans gepubliceerd na 1990 vanuit theorieën over herinnering en verantwoordelijkheid zal dit project de eerste diepgaande studie van de representatie van dit tragische hoofdstuk uit de Europese geschiedenis voorleggen. Doordat ze de directe en indirecte betrokkenheid van gewone burgers in fascistische misdaden en in de dictatuur thematiseert, neemt hedendaagse literatuur afstand van lange tijd dominante, vergoeilijkende ideeën. Mijn project wil aantonen hoe hedendaagse literatuur daardoor niet enkel de Italiaanse herinnering aan het fascisme heroriënteert, maar ook narratieve patronen aanbiedt om op verantwoordelijke wijze over het verleden te reflecteren. Aan de hand van het centrale concept van de transgenerationele verantwoordelijkheid voor het verleden zal deze studie van Italiaanse literatuur een kritische aanpak van onrechtvaardigheden uit het verleden ontwikkelen.