ADAPT YOUTH: Het vertalen van evidence-based praktijkrichtlijnen voor de diagnose, preventie en behandeling van misbruik van genotsmiddelen bij kinderen en jongeren naar een lokale, Belgische context.

Recentelijk werd een Belgische, evidence-based richtlijn over hoe om te gaan met alcoholmisbruik bij volwassenen ontwikkeld voor de eerstelijnszorg. Deze richtlijn wordt momenteel nog gevalideerd (Dom et al, 2010). Concrete richtlijnen over hoe problematisch alcohol en drugsgebruik in de doelgroep kinderen en jongeren te voorkomen, detecteren en behandelen zijn er tot op heden nog niet voor België De ontwikkeling en verspreiding van nieuwe praktijkrichtlijnen kost tijd en vraagt de nodige expertise, mankracht en middelen. De internationale ADAPTE collaboration (http://www.adapte.org/www/index.php ) tracht daar aan te verhelpen door het ontwikkelen van een methodologie die erop gericht is bestaande richtlijnen aan te passen aan een specifieke, lokale context (Fervers, 2006). De groep werd gevormd uit deelnemers aan het AGREE project, geselecteerd binnen het Europese sixth framework onderzoeksprogramma (AGREE collaboration, 2001: http://www.agreecollaboration.org/ ) en heeft expertise in zowel het ontwikkelen als het kritisch beoordelen en implementeren van praktijkrichtlijnen. In Canada, Australië en bepaalde kleinere, Oost-Europese landen werd het ADAPTE proces reeds toegepast in de praktijk. In West-Europa werd het tot op heden slechts sporadisch toegepast en geëvalueerd. Het werd nog niet gebruikt in de context van het aanpassen van richtlijnen over misbruik van genotsmiddelen, noch in settings andere dan de gezondheidszorg zoals bijvoorbeeld de welzijnssector of de schoolcontext (Fervers et al, 2010; Burgers J: personal communication). Wij veronderstellen dat het aanpassen van bestaande richtlijnen een belangrijke kostenbesparing kan betekenen in vergelijking met het ontwikkelen van nieuwe richtlijnen. Bovendien biedt het de mogelijkheid om belangrijke stakeholders te betrekken in het adaptatieproces. Dit biedt op zijn beurt meer garantie dat het eindproduct -aangepast aan de Belgische, lokale context- relevant is voor het werkveld. Met dit project streven we het adapteren van een (set van) richtlijn(en) voor het voorkomen, detecteren en behandelen van misbruik van genotsmiddelen na in de doelgroep kinderen en jongeren beneden de 18 jaar, door gebruik te maken van de methodologie van ADAPTE. In een eerste fase wordt een epidemiologische studie uitgevoerd die focust op a) de prevalentie van problematisch alcohol- en druggebruik in de Belgische populatie van kinderen en jongeren en b) de prevalentie van problematisch gebruik van genotsmiddelen door hun ouders. Voor deze studie wordt gebruik gemaakt van een aantal bestaande databases, waaronder die van de gezondheidszorgenquête, de Permanente Steekproef en Farmanet. Waar mogelijk worden socio-demografische variabelen zoals gender, leeftijd of omgevingsfactoren (familiale voorgeschiedenis etc.) mee geïncludeerd in de analyse. Deze variabelen kunnen dan mee overwogen worden in het ADAPTE proces bij de vormgevingvan praktijkrichtlijnen. In een tweede studie wordt een online survey uitgevoerd om de karakteristieken van Belgische organisaties, initiatieven en stakeholders gericht op de preventie, detectie en/of behandeling van jonge genotsmiddelengebruikers te identificeren en te beschrijven. Het resultaat van deze survey zal tevens dienen om de stakeholders te identificeren die uitgenodigd en betrokken moeten worden in het ADAPTE process dat een aanpassing van bestaande richtlijnen aan de lokale, Belgische context beoogt. De ADAPTE fase krijgt het grootste gewicht binnen dit onderzoeksproject. Daarin wordt gebruik gemaakt van een nominale groepstechniek, ontwikkeld uit de methodologie van het participerende actie-onderzoek om het beoogde eindresultaat te bekomen. De internationale richtlijnen die door middel van een systematische review worden opgespoord om te gebruiken als uitvalsbasis worden gescreend op relevantie en methodologische kwaliteit. We staan open voor een brede variëteit aan settings, waaronder de gezondheidssector, de schoolsector en de welzijnssector. Het presenteren van een overkoepelende richtlijn die het advies voor diverse settings en de diverse domeinen (diagnostiek, preventie en behandeling) omvat, maakt ook deel uit van het project, met de bedoeling beleidsmakers en praktijkwerkers die met de complexiteit van problematisch alcohol- en druggebruik geconfronteerd worden te helpen bij het nemen van accurate beslissingen.

Trefwoorden:Drugs, Youth

Disciplines:Psychologische methoden, Mathematische en kwantitatieve methoden, Algemene pedagogische en onderwijswetenschappen, Sociale theorie en sociologische methoden, Politieke theorie en methodologie, Onderwijs, cultuur en maatschappij