Klassieke en nieuwe strategieën tegen arbovirussen: effect van antivirale geneesmiddelen en huidbacteriën op virus infectiviteit

De afgelopen decennia was er een duidelijke wereldwijde toename in het aantal uitbraken van virussen overgedragen door muggen, zoals het chikungunya-virus (CHIKV) van het Alphavirus geslacht en het Zika-virus (ZIKV) van het Flavivirus geslacht. Doordat er meer gereisd wordt, door klimaatverandering en door de aanpassing van muggen aan verstedelijking hebben de virussen zich wereldwijd kunnen verspreiden en verspreiden ze zich nog steeds meer en meer. Niettegenstaande de impact van deze virussen op de volksgezondheid zijn er momenteel geen goede antivirale therapieën beschikbaar om ziekte veroorzaakt door alphavirusen en flavivirusen te voorkomen of te behandelen.

Een klassieke strategie om virussen te bestrijden is het gebruik van antivirale geneesmiddelen om virale ziekten bij de mens te behandelen. We hebben de activiteit van een panel van antivirale middelen getest tegen het verwaarloosde en oprukkende Mayaro-virus (MAYV). We hebben eerst een antiviraal experiment opgezet en geoptimaliseerd, welke in de toekomst zou kunnen worden gebruikt voor screening van een groot aantal moleculen met een mogelijke antivirale werking. Vervolgens toonden we aan dat de reeds ontwikkelde geneesmiddelen favipiravir, suramine en EIDD-1931 de replicatie van MAYV remden in celcultuur en we onderzochten hun werkingsmechanismen tegen MAYV.

Naast de klassieke strategie van antivirale geneesmiddelen, zou het goed zijn om nieuwe strategieën te ontwikkelen om infecties van virussen die door muggen worden overgedragen te voorkomen. Het is reeds aangetoond dat manipulatie van het microbioom van de mug een veelbelovende strategie is om de overdracht van virussen van de mug naar de mens te verminderen. Bovendien is voor andere virussen (ademhalings- en darmvirussen) beschreven dat menselijke bacteriën de virale besmettelijkheid kunnen beïnvloeden. Aangezien alphavirussen en flavivirussen in de huid terecht komen na een muggenbeet, hebben we mogelijke interacties tussen huidbacteriën en alpha- en flavivirussen bestudeerd. We hebben eerst het effect van huidbacteriën en bacteriële celwandcomponenten bepaald op alphavirus en flavivirus infectiviteit gebruik makend van celculturen. Vermindering van de virale besmettelijkheid werd veroorzaak door een directe interactie tussen bacteriële celwandcomponenten en de virale deeltjes. We hebben de rol van huidbacteriën verder gekarakteriseerd met behulp van een muismodel voor ZIKV. Vooraleer de muizen werden geïnfecteerd met ZIKV, werden ze behandeld met een antibioticumcrème op de plaats van virusinfectie om lokaal de huidbacteriën te verminderen. De antibioticum-behandeling verminderde de gemiddelde overlevingsduur van de muizen en verhoogde de virale lading in de drainerende lymfeknoop en in het serum op vroege tijdstippen na infectie. Zowel de in vitro als de in vivo data suggereren dus dat (huid)bacteriën mogelijk een beschermend effect hebben tegen arbovirussen. Het is dus de moeite waard is om het potentieel van bacteriën of probiotica in de strijd tegen arbovirussen verder te onderzoeken.