Onderzoeksovereenkomst in het kader van doctoraat Pol Laanen (R-9261)

Alle organismen op aarde wordt constant blootgesteld aan een vorm van straling, maar met de toename van antropogene activiteiten en ongelukken kan dit significant toenemen. Voorbeelden zijn de ongelukken bij Tsjernobyl en Fukushima, waarbij grote gebieden gecontamineerd werden met straling en radioactieve elementen. Toch blijft de natuur aanwezig in deze gevaarlijke gebieden en dit duidt op een mogelijk aanpassingsvermogen aan straling. Er zijn al wat indicaties gevonden van dit aanpassingsvermogen in planten, zowel in één generatie als in opeenvolgende generaties maar hier is meer onderzoek voor nodig. Planten zijn sessiele organismen en kunnen daarom niet vluchten voor gevaar, hierdoor zullen ze zich moeten aanpassen aan de gevaarlijke omgeving om te kunnen overleven. Dit maakt planten een interessante groep om te bestuderen. In dit project zullen we ons voornamelijk richten op het bestuderen van dit aanpassingsvermogen op genetisch en epigenetisch niveau. Epigenetica zijn overerfbare veranderingen in gen-functie waarbij de genetische sequentie niet wordt veranderd, DNA methylatie verandert bijvoorbeeld de gen expressie. We zullen onderzoeken of een voorgaande blootstelling aan gamma-straling leidt tot een verhoogde of verlaagde resistentie tegen gamma-straling. Hierbij zullen we kijken of er (epi)genetische aanwijzingen zijn die dit kunnen verklaren. Ook zullen we onderzoeken of langdurige blootstelling aan lage dosis gamma-straling leidt tot een hogere genetische diversiteit. En als laatste hopen we meer duidelijkheid te scheppen rond de verschillen tussen veld- en lab observaties van voorgaand stralingsonderzoek. Voor dit project zullen we drie verschillende planten, namelijk Arabidopsis thaliana, Lemna minor en Taraxacum officinale.

Trefwoorden:aanpassingsvergmogen van planten, Epigenetica, lage dosis gamma straling

Disciplines:Algemene biologie, Plantenbiologie