Reflecties over Noodzakelijkheid en Normativiteit bij Wittgenstein: Een Filosofisch Onderzoek naar ‘het Moeten’ in Ethiek en Wiskunde. (FWOTM1030)

Wittgenstein staat vooral bekend voor zijn bijdrage tot de taalfilosofie, maar maakte ook treffende bemerkingen over de ethiek. Deze zijn echter schaars en compact, hetgeen kenners tot de conclusie heeft geleid dat ze moeten worden bijgestaan door de rest van zijn oeuvre; indien enige helderheid inzake zijn (meta-)ethische denken wordt beoogd. Nu, ondanks Wittgensteins suggesties, hebben weinigen zich op diens bemerkingen over de wiskunde beroepen. Dit is interessant, omdat hij zich na 1929 amper heeft uitgedrukt over noodzakelijkheid en normativiteit in de ethiek, terwijl die thema’s wél uitvoerig aan bod komen in zijn werk over wiskunde. Opvallend is dat hij daar een belangrijke afkeer toonde voor het reductionisme van zowel platonisme als empirisme. Nu, de verhouding tussen ethiek en wiskunde is een topic op zich geworden, die weliswaar gedomineerd wordt door een platonistische voorstelling, d.i. de claim dat wiskundige en ethische uitspraken refereren aan onafhankelijke eigenschappen. Deze positie is niet onproblematisch gebleken. Mijn doel is dus om te achterhalen (1) wat de verhouding is tussen Wittgensteins denken over ethiek en wiskunde inzake noodzakelijkheid en normativiteit, (2) of zijn denken over wiskunde kan leiden tot een opvatting over ethische noodzakelijkheid en normativiteit, en (3) of zijn denken over ethiek en wiskunde kan bijdragen tot een kritiek van de Platonistische kijk op de verhouding tussen beide domeinen.

Trefwoorden:Wittgenstein;, Filosofie van de wiskunde,, Metaethic

Disciplines:Filosofie van de wiskunde, Taalfilosofie, Analytische filosofie, Filosofie niet elders geclassificeerd, Meta-ethiek