Unraveling the role of entertainment fiction as a positive socialization agent for adolescents’ sexuality and body image

Het seksuele welzijn van adolescenten is een vaak onderzocht onderwerp in onderzoek naar media-effecten (Strasburger, Jordan, & Donnerstein, 2010), gezien het alomtegenwoordige gebruik van entertainment media door adolescenten (Common Sense Media, 2015) en de unieke ontwikkelingscontext, bijvoorbeeld verhoogde niveaus van seksuele hormonen en groeispurts (Christie & Viner, 2005). Binnen onderzoek naar mediagebruik bij adolescenten wordt consequent een risicoperspectief gehanteerd dat zich richt op de schadelijke effecten van mediablootstelling. Vaak onderzochte onderwerpen binnen dit risico-perspectief zijn schadelijke seksuele en uiterlijk-gerelateerde attitudinale en gedragsmatige uitkomsten, bijvoorbeeld uiterlijke angst en vroege seksuele initiatie (Holmstrom, 2004; Ward, Reed, Trinh, & Foust, 2014). Met een sterke focus op deze nadelige media-effecten, is de rol van entertainment fictie als een mogelijke positieve socialisatie agent onderbelicht gebleven. Deze lacune binnen het veld is verrassend omdat de unieke ontwikkelingsnatuur van adolescenten hun vatbaarheid voor niet alleen antisociale, maar ook prosociale media-effecten met betrekking tot seksualiteit en lichaamsbeeld verhoogt (Ward, Day, & Epstein, 2006). Door te verwijzen naar het positieve psychologie raamwerk (Seligman & Csikszentmihalyi, 2014), hebben wetenschappers onlangs het belang van het onderzoeken van dergelijke prosociale media-uitkomsten, bijvoorbeeld lichaamswaardering en seksuele zelfwaardering, aan de orde gesteld. Dergelijke gunstige uitkomsten maken namelijk deel uit van een gezond welbevinden bij mediagebruikers en dragen zo bij aan een meer genuanceerd en uitputtend begrip van media-effecten op het welbevinden van individuen (Lehtonen, Miloseva, Page, & Thorsteinsson, 2008). 

Het doel van dit doctoraatsproject is om deze belangrijke beperking binnen het vakgebied aan te pakken. Ten eerste beoogt het project een conceptualisering van een positief lichaamsbeeld en seksualiteit bij adolescenten. Voortbouwend op deze conceptualiseringen zullen valide en betrouwbare meetinstrumenten gecreëerd worden die geschikt zijn voor onderzoek bij adolescenten. Ten tweede tracht het project inzicht te geven in prosociale seksuele en uiterlijk gerelateerde boodschappen in entertainment fictie. Inhoudsanalyses zullen worden gebruikt om deze boodschappen te documenteren. Ten derde is het project van plan te onderzoeken wanneer en hoe prosociale seksuele en aan uiterlijk gerelateerde boodschappen in entertainmentfictie samenhangen met positieve uitkomsten van seksualiteit en lichaamsbeeld bij adolescenten. Ten vierde houdt het project rekening met individuele verschillen, bv. ontwikkelingsstatus, optimisme en geslacht, en zal het deze variabelen testen als modererende voorwaarden. Longitudinaal onderzoek zal het voorgestelde model en de voorspelde moderatoren testen.