< Terug naar vorige pagina

Project

Van Toeten Noch Blazen. Een pedagogische studie naar de imagoproblematiek van HaFa orkesten en de rol van volwassen debutanten

Harmonie en fanfareorkesten zijn traditioneel belangrijke aanvoerders voor het muzikale amateurlandschap binnen Vlaanderen en omstreken. Ze hebben met andere woorden een voortrekkersrol in het muzikaal engageren van een divers publiek, een voortrekkersrol die ze de laatste decennia vaak niet meer weten te vervullen. Zowel in de literatuur als in de praktijk lijkt er een algemene consensus over te bestaan dat dit te wijten is aan een probleem rond imagovorming. Zo blijkt dat de orkesten in het publieke oog vaak gereduceerd worden tot oubollige verenigingen die hoempamuziek spelen en over straat marcheren in gedateerde kostuums. Bijgevolg krijgen ze te maken met een opvallende daling in ledenaantallen, wat op termijn problematische ledentekorten veroorzaakt en het voortbestaan van dit stukje cultureel erfgoed in het gedrang brengt. Op deze problematiek wordt uit alle hoeken gereageerd met één krachtig initiatief als antwoord: De jeugdwerking. Het lijkt met name een evidentie te zijn geworden dat acties in functie van ledenwerving en de imagoproblematiek zich zowel in de literatuur als in de praktijk richten op jongeren. Waar deze acties natuurlijk alleen maar toegejuicht kan worden, scheppen ze wel een onevenwichtige verhouding naar volwassenen toe. En hoewel niet gezegd kan worden dat blaasorkesten blind zouden zijn voor beginnende volwassen amateurs, zijn hun pogingen om volwassen niet-muzikanten te bereiken gering in vergelijking met de stroom aan initiatieven om jongeren aan te trekken. Bovendien volstaan ze niet om een brede, diverse doelgroep aan te spreken. Bij volwassenen lijkt er daarenboven sprake te zijn van een voornamelijk ervaren ontoegankelijkheid tot HaFa orkesten. Het wegwerken van deze intuïtie zou dan eveneens, naast de jeugdwerking, een valabel antwoord kunnen zijn op de ledentekorten en het bredere imagoprobleem waar de sector mee kampt. Dit publiek pedagogisch onderzoek wil zich dan ook richten op de plaats van deze gemarginaliseerde doelgroep binnen het pedagogische doen en laten van harmonie en fanfareorkesten. De centrale doelstellingen bestaan enerzijds uit het in kaart brengen van de problematiek—en de rol van volwassen amateurs daarbinnen—en anderzijds uit het vormgeven van een specifieke praktijk waarin deze concreet aangepakt wordt, om zodanig handvaten te bieden aan het praktijkveld en bovenal te fungeren als een innovatieve  inspiratiebron.

Datum:4 aug 2022 →  11 okt 2023
Trefwoorden:public pedagogy, amateur arts, non-formal music education, adult music education
Disciplines:Muziekpedagogiek, Filosofie van het onderwijs
Project type:PhD project