< Terug naar vorige pagina

Project

Biologisch voedsel en alternatieve voedselnetwerken in Beijing, China

    Voordat chemische inputs werden uitgevonden, werd voedsel voornamelijk op een ecologische manier geproduceerd. In de jaren 1980 ontwikkelde China de capaciteit om zijn eigen kunstmestfabrieken te bouwen, en sindsdien, om een groeiende bevolking te ondersteunen en het concurrentievermogen van producenten onder marktomstandigheden te behouden om zo de opbrengsten te verhogen, werden chemische meststoffen grotendeels gebruikt in de voedselproductie. Door onvoldoende overheidstoezicht blijft voedselveiligheid tot nu toe een prominent probleem in de Chinese samenleving, wat de voedselangst van consumenten heeft veroorzaakt.

    China’s hedendaagse voedselvoorzieningssysteem is in de loop van de tijd ingewikkelder geworden als gevolg van zijn “grote omvang, zijn miljoenen kleine boeren verbonden met (vaak verre) markten door ongelijk ontwikkelde fysieke, commerciële en institutionele infrastructuur en de snelle groei van stedelijke centra, die de fysieke en sociale afstand tussen voedselproducenten en consumenten hebben vergroot”. Door verstedelijking, de uitbreiding van supermarkten en het beheer van stedelijke voedselmarkten begonnen traditionele boerenmarkten af te nemen. Talrijke voedselveiligheidsschandalen en wantrouwen in de effectiviteit van staatscontrole op voedselveiligheid hebben consumenten gevoeliger gemaakt voor de manieren van voedselproductie, vooral de middenklasse die hoger opgeleid is en meer inkomen heeft in grote steden zoals Beijing, Shanghai en Guangzhou.

    In de afgelopen jaren hebben de voedsel- en milieukwesties en de nieuwe vraag naar gezond voedsel in China geleid tot een groep “nieuwe boeren” die naar het platteland gaan, meestal rond grote steden om directe verbindingen te krijgen met stedelijke consumenten, om biologische landbouw te beoefenen. Samen met de opkomst van consumenten uit de middenklasse die zich zorgen maken over de veiligheid van hun voedsel, zijn alternatieve voedselnetwerken (AFN’s) zich het afgelopen decennium in China gaan ontwikkelen. AFN’s in China zijn zeer karakteristiek binnen deze achtergrond. Ze kenmerken zich als sterk consumentgestuurd, met nadruk op gezondheid en een minimale opname van “echte” boeren.

    AFN’s vertegenwoordigen idealen die tegengesteld zijn aan die van de mainstream voedselvoorziening en bieden daarmee inzicht in diepgewortelde sociale en culturele spanningen. Traditioneel leggen de meeste agrovoedingsstudies de nadruk op ofwel productie ofwel consumptie, terwijl ze de andere zijde te weinig theoretiseren of negeren. Omdat AFN’s productie en consumptie direct met elkaar verbinden, bieden ze een goed voorbeeld om productie, consumptie en hun interacties te verkennen.

    In het afgelopen decennium is er veel onderzoek gedaan naar Chinese AFN’s, waarbij werd gewerkt aan kwesties zoals de relaties tussen AFN’s en plattelandsontwikkeling, de rol van AFN’s bij het omgaan met voedselzekerheid, door de gemeenschap ondersteunde landbouw, nieuwe boeren, consumentenvertrouwen, consumentenrelatiebeheer, niet-gecertificeerd biologisch voedselbeheer. Deze studies zijn echter niet voldoende om de ontwikkelingslogica en betekenissen van AFN’s in China te onthullen.

    De belangrijkste onderzoeksvraag in dit proefschrift betreft de belangrijkste dynamiek en bijbehorende geografieën achter biologische voedselproductie, distributie en consumptie in AFN’s in China. Beijing, als de hoofdstad van China en de geboorteplaats van AFN's op het Chinese vasteland, werd geselecteerd als onderzoeksgebied. De onderzoekslocaties zijn twee boerenmarkten (FM’s) - Beijing Farmers’ Market en F2N Market in de stad.

    Vanuit het perspectief van voedselproducent (productie), voedselconsument (consumptie) en voedseldistributie (van producent /productie tot consument / consumptie), biedt dit onderzoek vier hoofdstukken, waaronder een over het literatuuronderzoek van AFN’s dat de definitie van AFN’s analyseert, en drie deelonderzoeken die gericht zijn op drie onderzoeksvragen: 1) Hoe de nieuwe boeren zichzelf definiëren en hoe de nieuwe boerenidentiteit resulteert in de transformatie in de landbouw in de afgelopen jaren  in China? 2) Hoe begrijpen consumenten hun voedselpraktijk in hun dagelijkse ontmoetingen met biologisch voedsel? 3) Wat zijn de betekenissen van boerenmarkten in een stedelijke context en de relaties tussen producenten en consumenten?

    Deze drie onderzoeken bieden een goede lens om de veranderende identiteiten, attitudes, overtuigingen en waarden van de nieuwe generaties boeren en consumenten te bekijken. De belangrijkste argumenten van dit onderzoek zijn vierledig: ten eerste wordt de ontwikkeling van AFN’s in China aangestuurd door een specifieke groep producenten en consumenten. Ten tweede drukken AFN’s de veranderende ideologieën, waarden en betekenissen uit over biologische voedselproductie, consumptie en distributie in de afgelopen jaren in China. Ten derde, met het onderzoek van Beijing Farmers’ Market, stelt het dat de sociaal-ruimtelijke inbedding van deze specifieke FM een complex proces is van mobilisatie van waarden en betekenissen in de specifieke Chinese context. Een belangrijke factor die bijdraagt aan het succes van Beijing Farmers’ Market is een combinatie van zijn sociale inbedding en (uitgebreide) ruimtelijkheid. En de laatste gaat over de herdefiniëring van AFN’s. Het betoogt dat AFN’s geconceptualiseerd kunnen als geografische, sociale, temporele en morele herverbindingen. Op theoretisch niveau biedt dit onderzoek vooruitgang op twee vlakken. Aan de ene kant de combinatie van drie perspectieven om biologische voedselproductie, consumptie en distributie in AFN’s te onderzoeken, met name een kader dat bestaat uit identiteitstheorie, “post-productivisme” en “nieuwe boerenstand”; “denken als lichamen”; en de interacties tussen sociale en ruimtelijke inbedding van FM. Aan de andere kant, legt het een relationeel perspectief vast om AFN’s te herdefiniëren.

 

Datum:23 jul 2018 →  27 jun 2022
Trefwoorden:China, organic food, alternative food networks
Disciplines:Fysische geografie en omgevingsgeowetenschappen, Geomatische ingenieurswetenschappen, Geologie, Atmosferische wetenschappen, Atmosferische wetenschappen, uitdagingen en vervuiling
Project type:PhD project