Beleving van informele dwang bij zorggebruikers en hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg

De samenleving tolereert deviant gedrag steeds minder. Tegelijk is er meer aandacht voor zelfbeschikkingsrecht. Dit plaatst hulpverleners voor ethische dilemma’s. In de beschrijving van dit onderzoek wordt nagegaan op welke manier zorggebruikers en hulpverleners binnen de geestelijke gezondheidszorg informele dwang, geïnitieerd door hulpverleners, percipiëren. Tien zorggebruikers en tien hulpverleners uit vijf residentiële psychiatrische settings binnen West-Vlaanderen namen deel aan een multiple casestudy. Uit dit onderzoek blijkt dat afdelingsregels, adviseren, confronteren en stimuleren veelgebruikte vormen van informele dwang zijn. Hulpverleners zetten informele dwang in wanneer ze de zorggebruiker willen behoeden voor risico’s, vaak vanuit een gevoel van eigen onmacht. Informele dwang kan ondersteunend ervaren worden als er geen veroordeling aan gekoppeld wordt, de handeling op vraag van de zorggebruiker komt en er keuzevrijheid en transparantie wordt geboden. Om machtsreductie te bewerkstelligen is reflectie op informele dwang noodzakelijk. Een continue dialoog tussen hulpverleners en zorggebruikers en aandacht voor relatieopbouw kan de paradigmashift naar herstelgerichte zorg met minder disproportioneel gebruik van dwang bevorderen.

Jaar van publicatie:2023

Toegankelijkheid:Open