Titel Promotor Affiliaties "Korte inhoud" "Metalen, oxidatieve stress en carotenoïdenafhankelijke kleur: verbleken koolmezen (Parus major) door metaalverontreiniging?" "Marcel Eens" "Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Het doel van dit project is om de signaalfunctie van een carotenoïdenafhankelijke kleur, in relatie tot oxidatieve stressniveaus en voedselkwaliteit, na te gaan bij de koolmees (Parus major). De koolmees heeft een carotenoïdenafhankelijk signaal, namelijk de gele kleur van de borst. De felheid van deze borstkleur wordt in verband gebracht met de conditie en de kwaliteit van de drager. Het onderzoek wordt uitgevoerd in een gekende metaalpollutiegradiënt. We verwachten dat vogels in vervuilde gebieden onder invloed van metaalgeïnduceerde oxidatieve stress en/of lagere voedselkwaliteit zullen verbleken." "Metalen, oxidatieve stress en carotenoïdenafhankelijke kleur: verbleken koolmezen (Parus major) door metaalverontreiniging." "Marcel Eens" "Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Het doel van dit project is om de signaalfunctie van een carotenoïdenafhankelijke kleur, in relatie tot oxidatieve stressniveaus en voedselkwaliteit, na te gaan bij de koolmees (Parus major). De koolmees heeft een carotenoïdenafhankelijk signaal, namelijk de gele kleur van de borst. De felheid van deze borstkleur wordt in verband gebracht met de conditie en de kwaliteit van de drager. Het onderzoek wordt uitgevoerd in een gekende metaalpollutiegradiënt. We verwachten dat vogels in vervuilde gebieden onder invloed van metaalgeïnduceerde oxidatieve stress en/of lagere voedselkwaliteit zullen verbleken." "Metalen, oxidatieve stress en carotenoïdenafhankelijke kleur: verbleken koolmezen (Parus major) door metaalverontreiniging?" "Marcel Eens" "Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Het doel van dit project is om de signaalfunctie van een carotenoïdenafhankelijke kleur, in relatie tot oxidatieve stressniveaus en voedselkwaliteit, na te gaan bij de koolmees (Parus major). De koolmees heeft een carotenoïdenafhankelijk signaal, namelijk de gele kleur van de borst. De felheid van deze borstkleur wordt in verband gebracht met de conditie en de kwaliteit van de drager. Het onderzoek wordt uitgevoerd in een gekende metaalpollutiegradiënt. We verwachten dat vogels in vervuilde gebieden onder invloed van metaalgeïnduceerde oxidatieve stress en/of lagere voedselkwaliteit zullen verbleken." "Effecten van metalen en (bijhorende) oxidatieve stress op de snelheid van veroudering, gedrag en fitness." "Marcel Eens" "Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Door gebruik te maken van koolmezen (Parus major) als modelsoort (in een pollutiegradiënt ten opzichte van een metallurgisch bedrijf), zullen de effecten van metaalvervuiling op oxidatieve stress, telomeerdynamiek, veroudering, gedrag en fitness bestudeerd worden. Er zal ook nagegaan worden of metaalvervuiling de expressie van secundair seksuele kenmerken beïnvloed en een impact heeft op exploratiegedrag en 'risk taking'." "Verkenning van het Suillus luteus genoom: functionele ecologie van een ectomycorrhizaschimmel aangepast aan zware metalen stress" "Jan COLPAERT" Milieubiologie "Suillus luteus is een ectomycorrhiza symbiotische schimmel die de fijne absorptie wortels van dennenbomen koloniseert. Vanuit de mycorrhiza wortel tips, strekt zich een uitgebreid netwerk van schimmeldraden uit tot in de omringende grond, voor het wegvangen van nutriënten. Een belangrijk deel van deze voedingsstoffen worden verschaft aan de gastheerplant in ruil voor koolhydraten. Deze bepaalde schimmelsoorten hebben metaal-tolerante populaties geëvolueerd op zwaar metaal-verontreinigde sites. Deze adaptieve metalentolerantie, gebaseerd op metaal uitsluiting is van groot belang voor de gastheerboom. De schimmel ontwijkt niet alleen een overmatige overdracht van de giftige metaal/metalen naar de plant, maar in dezelfde tijd verbetert het de overdracht van essentiële voedingsstoffen, die vaak zeer schaars in deze metaal-verontreinigde bodems voorkomen. Hoe deze adaptieve ecotypen metaaltolerantie en ondertussen onderhoud van een evenwichtige opname van voedingsstoffen realiseerden onder deze barre omstandigheden blijft onbekend. Het doel van dit project is om deze mechanismen te ontcijferen gebruikmakend van de komende genoom sequentie van een zink-tolerante S. luteus. Genrepertoires betrokken bij zware metaal homeostase en verdraagzaamheid en in micro-en macronutriënten mobilisatie zullen worden geïdentificeerd en vergeleken met andere mycorrhiza-schimmels die momenteel worden gesequenced. Genen die van belang zijn zullen functioneel gekarakteriseerd worden door complementatie studies in gist en expressie van deze sleutelgenen bij verschillende S. luteus ecootypen zal worden onderzocht." "Screening van Arabidopsis thaliana deletiemutanten op zoek naar genen die een rol spelen bij signaaltransductie van stress veroorzaakt door zware metalen." "Tony REMANS" Milieubiologie "Planten die blootgesteld worden aan vervuilende stoffen in de bodem vertonen veranderde morfologie van het wortelsysteem, waardoor groei in gecontamineerde delen vermeden wordt. Het ontrafelen van de moleculaire achtergrond van deze responsen op contaminanten kan nuttig zijn voor de verdere verbetering van phytoremediatietechnieken. In dit project worden de morfologische veranderingen bij Arabidopsis thaliana planten, blootgesteld aan een teveel aan cadmium of koper, gebruikt in genetische screens om moleculaire componenten te identificeren die deel uitmaken van de perceptie, signaaltransductie en responsen die de veranderde wortelmorfologie bewerkstelling." "Evolutionary ecophysiological study of the synergism between UV stress and heavy metals" "Robby Stoks" "Ecologie, Evolutie en Biodiversiteitsbehoud" "Ik bestudeer de ecologische en evolutionaire gevolgen van oxidatieve stress in de watervlo Daphnia magna. Hierbij gebruik ik UV-straling als model pro-oxidant. Ik focus op (i) de fysiologische mechanismen die aan de basis liggen, (ii) de micro-evolutionaire veranderingen in de gevoeligheid voor UV-straling, (iii) synergistische effecten van UV-straling en metaalverontreiniging en (iv) de gevolgen voor de eco-evolutionaire dynamieken rond gevoeligheid aan predatie. Ik gebruik hiervoor een combinatie van verschillende methoden: kwantificatie van fysiologische parameters voor oxidatieve stress en andere verdedigingsmechanismen, verrijzenisecologie, experimentele evolutie en predatie-experimenten." "De fysiologische en economische impact van groene ruimte in de buurt op stress, gedragsontwikkeling, en het mentale welzijn van kinderen (GreenBrain)" "Robert MALINA" "Milieubiologie, Milieueconomie" "Onderzoek toont aan dat meer en betere groene ruimte in de lokale omgeving positieve effecten heeft op degeestelijke gezondheid en het welzijn. Wij en anderen hebben aangetoond dat groene ruimte in de buurt ook deneurologische ontwikkeling van kinderen kan verbeteren. Het beschikbare bewijs voor een dergelijk effect op hetemotioneel welzijn, stress, gedrag en levensvoldoening bij kinderen is echter nog steeds schaars. Bovendien zijnde mechanismen die ten grondslag liggen aan het verband tussen groene ruimte en gezondheid, en debijbehorende economische waarde tot op heden grotendeels onontgonnen, vooral voor kinderen. We zullendaarom de impact van groene ruimte op emotioneel welzijn, stress en socio- emotionele functie bij kinderenevalueren, inclusief de rol van epigenetica en fysieke activiteit als potentië le onderliggende mechanismen, en dezeimpact in monetaire termen waarderen. GreenBrain integreert een uitgebreide reeks indicatoren van blootstellingaan groene ruimte koppelen aan biologische merkers van stress en verschillende indicatoren van geestelijkegezondheid en zal deze verbanden met de Life Satisfaction Approach in economische termen omzetten. Alszodanig zal GreenBrain nieuwe en belangrijke inzichten genereren in de mechanismen die de impact van groeneruimte op geestelijke gezondheid en welzijn verklaren en in de economische waarde van deze impact." "De fysiologische en economische impact van groene ruimte in de buurt op stress, cognitieve en gedragsontwikkeling en het mentale welzijn van kinderen (GreenBrain)" "Michelle PLUSQUIN" "Milieueconomie, Milieubiologie" "Onderzoek toont aan dat meer groene ruimte in de lokale omgeving positieve effecten heeft op de geestelijke gezondheid en het welzijn. Wij en anderen hebben aangetoond dat groene ruimte in de buurt ook de neurologische ontwikkeling van kinderen kan verbeteren. Het beschikbare bewijs voor een dergelijk effect op het emotioneel welzijn, stress, gedrag en levensvoldoening bij kinderen is echter nog steeds schaars. Bovendien zijn de mechanismen die ten grondslag liggen aan het verband tussen groene ruimte en gezondheid, en de bijbehorende economische waarde tot op heden grotendeels onontgonnen, vooral voor kinderen. We zullen daarom de impact van groene ruimte op emotioneel welzijn, stress, gedrag en cognitie bij kinderen evalueren, inclusief de rol van epigenetica en fysieke activiteit als potentiële onderliggende mechanismen, en deze impact in monetaire termen waarderen. GreenBrain integreert omgevingsepidemiologie, moleculaire biologie en economische disciplines in één interdisciplinair onderzoeksteam. GreenBrain zal een uitgebreide reeks indicatoren van blootstelling aan groene ruimte koppelen aan biologische merkers van stress en verschillende indicatoren van geestelijke gezondheid en zal deze verbanden met de Life Satisfaction Approach in economische termen omzetten. Als zodanig zal GreenBrain nieuwe en belangrijke inzichten genereren in de mechanismen die de impact van groene ruimte op geestelijke gezondheid en welzijn verklaren en in de economische waarde van deze impact." "Het voorspellen van momentaan stress herstel in vroege stadia van mentale aandoeningen: van het lab naar het alledaags leven" "Stephan Claes" "Mind-body-onderzoek, Contextuele Psychiatrie, IMEC-Interuniversitair Micro-Electronica" " Vroege stadia van mentale aandoeningen zijn geassocieerd met vertraagd affectief herstel van dagelijkse stress, wat resulteert in persisterende negatieve gevoelens. Dysfunctionele omgang met stress kan hieraan ten grondslag liggen. Als we in staat zouden zijn om de momenten in het dagelijks leven waar het herstelproces hapert te voorspellen, dan zouden we behandeling (b.v. alternatieve omgangsmanieren) kunnen aanbieden op het moment waar het nodig is. Hier beschrijf ik een studie die onderzoekt hoe we momenten van problematisch herstel kunnen voorspellen in de vroege stadia van mentale aandoeningen. Daarbij wil ik gebruik maken van een combinatie van sensoren die continu fysieke processen meten (bv hartslag, zweet en huidtemperatuur) en een dagboekmethode gericht op momentane emoties, beide in een gecontroleerde setting (een lab) en een week in het dagelijks leven. Ik wil onderzoeken 1) hoe emotioneel herstel gerelateerd is aan de fysieke reactie, in het lab en het dagelijks leven 2) of ik de reacties in het lab en de fysieke reactie in het dagelijks leven kan gebruiken om een gepersonaliseerd model te ontwikkelen dat stressvolle momenten in het dagelijks leven kan detecteren, en kan voorspellen hoe lang affectief herstel gaat duren 3) of de manier waarop iemand met stress omgaat samenhangt met affectief herstel, in het lab en het dagelijks leven. Met dit zeer innovatieve project wil ik onderzoeken of we affectief herstel van stress in het alledaags leven kunnen voorspellen. "