Titel Affiliaties "Korte inhoud" "Smart*Light: a ‘table-top synchrotron’ for materials science research, medical diagnostics and cultural heritage" "Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen" "In onderzoeksproject Smart*Light wordt een compacte en verplaatsbare bron van zeer heldere röntgenstraling met instelbare golflengte ontwikkeld, een ‘tafelmodel synchrotron’. Een consortium van 12 organisaties in Nederland en Vlaanderen ontvangt hiertoe een subsidie van 2,85 miljoen euro van het Europees fonds voor Regionale Ontwikkeling (Interreg Vlaanderen-Nederland). Smart*Light kan uiteindelijk worden gebruikt in klinische toepassingen voor medische diagnostiek, in onderzoekslaboratoria voor het ontwikkelen van nieuwe materialen en in musea om belangrijke kunstwerken te onderzoeken." "Smart*Light: a ‘table-top synchrotron’ for materials science research, medical diagnostics and cultural heritage" "Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, Collectie onderzoek" "In onderzoeksproject Smart*Light wordt een compacte en verplaatsbare bron van zeer heldere röntgenstraling met instelbare golflengte ontwikkeld, een ‘tafelmodel synchrotron’. Een consortium van 12 organisaties in Nederland en Vlaanderen ontvangt hiertoe een subsidie van 2,85 miljoen euro van het Europees fonds voor Regionale Ontwikkeling (Interreg Vlaanderen-Nederland). Smart*Light kan uiteindelijk worden gebruikt in klinische toepassingen voor medische diagnostiek, in onderzoekslaboratoria voor het ontwikkelen van nieuwe materialen en in musea om belangrijke kunstwerken te onderzoeken. In medische instellingen en industriële laboratoria wordt veelvuldig gebruik gemaakt van klassieke ‘lage intensiteit’ röntgenstraling voor dagelijks gebruik, zoals screening op borstkanker en inspectie van lasnaden in pijpleidingen. Voor geavanceerdere toepassingen op hightech materialen en nieuwe medicijnen is hoge-intensiteit röntgenstraling echter onontbeerlijk. Deze ‘nieuwe’ straling wordt geproduceerd in synchrotrons: grote versnellers waarin elektronen zich voortbewegen in een kilometerlange buis aan bijna lichtsnelheid. Met deze synchrotronstraling kunnen veranderingen in materialen en weefsels zeer gedetailleerd in tijd en ruimte worden gevolgd. Zulke faciliteiten zijn echter groot, duur en schaars. De dichtstbijzijnde bevinden zich in Hamburg, Villigen en Grenoble, ver buiten de Benelux. Op basis van gloednieuwe deeltjesversneller- en lasertechnologie ligt een relatief goedkope en compacte röntgenbron binnen handbereik, die bovendien eenzelfde intensiteit heeft en op elke gewenste locatie kan worden geïnstalleerd: een ‘tafelmodel synchrotron’. De kern van Smart*Light bestaat uit onderzoek naar de bouw van zo’n compacte en mobiele bron van röntgenstraling die ingezet kan worden voor onderzoekstests op locatie. Deze nieuwe technologie is gebaseerd op ‘Inverse Compton Scattering’: straling wordt geproduceerd uit een botsing tussen laserlicht en zeer snelle elektronen. Het onderzoek richt zich op hoe een prototype röntgenbron fysiek kan worden gerealiseerd in een labomgeving en hoe de intensiteit van de bundel kan worden geoptimaliseerd. De beschikbaarheid van een dergelijk apparaat zal allerlei vormen van innovatie kunnen versnellen in verschillende sectoren, zoals de medische en levenswetenschappen, high-tech industrie, vliegtuig-, auto- en scheepsbouw. Gezien de grote variëteit van de vakgebieden waarin röntgenanalyse een centrale rol speelt, zal Smart*Light een brede waaier aan toepassingen laten plaatsvinden. Zo zal o.a. voor de medische- en levenswetenschappen door Erasmus MC en Agfa verschillende weefseltypes worden gekarakteriseerd. Een eerste onderzoek zal zich richten op osteoartrose. Dit is de meest voorkomende gewrichtsaandoening bij ouderen waarbij bot en kraakbeen worden aangetast. De huidige röntgentechnieken zijn niet goed in staat om zowel bot als kraakbeen samen af te beelden. Dankzij Smart*Light kan dat naar verwachting wel. Een tweede toepassing richt zich op het karakteriseren van atherosclerotische plaque (of aderverkalking) waarbij niet enkel de kalk, maar ook vet en bindweefsel goed onderscheiden worden. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een bepaalde samenstelling van de weefsels in de plaque kan leiden tot het scheuren van de vaatwand, met een beroerte of hartinfarct tot gevolg. Met het toestel kan aderverkalking op termijn beter voorspeld en voorkomen worden en zullen de eerste stappen gezet kunnen worden naar het gebruik van het meetsysteem in een klinische setting. Buiten de medische en levenswetenschappen zal Smart*Light toewerken naar totaal andere, maar ook zeer relevante en interessante toepassingen. Bijvoorbeeld binnen de scheepsbouw, waar vermoeiing en corrosie van materialen vroegtijdig opgespoord kunnen worden. Het erfgoedbehoud is een ander domein, waarin dankzij de synchotron de chemische en fysische conditie van topwerken uit musea Boijmans en KMSKA als Rubens, Vermeer, Bruegel en Ensor in kaart gebracht zullen worden. Smart*Light biedt een non-destructieve methodiek in 3D waar voorheen invasief, monstergebaseerd onderzoek voor nodig was. Individuele pigmenten worden onderzocht waarbij o.a. specifiek zal worden gekeken naar mogelijke effecten door klimaatcondities, licht en röntgenstraling. Hessel L. Castricum, Technische Universiteit Delft Joris Dik, Technische Universiteit Delft Jom Luiten, Technische Universiteit Eindhoven Koen Janssens, University of Antwerp. AXES. Antwerp X-ray Analysis, Electrochemistry & Speciation Matthieu Boone, Ghent University. Centre for X-Ray Tomography Elsje Janssen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Lizet Klaassen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Dieter Lampens, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Nico Van Hout, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Dirk Vandenbroucke, Agfa Healthcare Menno Wiegman, Museum Boijmans Van Beuningen Ruben Suykerbuyk, Museum Boijmans Van Beuningen Wiro J. Niessen, Erasmus MC Hans Priem, VDL Enabling Technologies Group Harald Kerp, Materials innovation institute (M2i) Denis Van Loo, X-Ray Engineering Oscar Van den Brink, TI-Coast" "Causaliteit en mechanismen in de biomedische wetenschappen - Causality and mechanisms in the biomedical sciences" "Federica Russo" "Wiskunde, Centrum Leo Apostel" "Voor dit project onderzoeken we de causaliteit en mechanismen in de biomedische wetenschappen." "Vooruitbrengen van beeldvormingstechnologieën en hun toepassingen in de context van life sciences, gezondheidszorg, medisch onderzoek en verder." "Sophie Hernot" "Heelkunde, Faculteit van de Geneeskunde en Farmacie, Laboratorium voor Micro- en Fotonelektronica, Elektronica en Informatica, Medische Beeldvorming, Observerende Klinische wetenschappen, In Vivo Cellular and Molecular Imaging" "Het overtreffen van het menselijk gezichtsvermogen door gebruik te maken van geavanceerde sensorsystemen, biologische contrastverbetering en computerverwerking biedt aanzienlijk innovatiepotentieel op gebieden zoals de medische sector, industrie, onderzoek, consumentenproducten, robotica, en meer. Het consortium 'Advance Imaging' bevordert multidisciplinaire en op innovatie gerichte samenwerking tussen (bio)medische wetenschappers, ingenieurs en medische artsen van drie vooraanstaande VUB/UZBrusselonderzoeksgroepen. Het zet de succesvolle samenwerking voort tussen de groepen ETRO, onder leiding van Prof. Maarten Kuijk en Dr. Hans Ingelberts, en de MITH-groep (voorheen bekend als ICMI) onder leiding van Prof. Sophie Hernot. Ze versterken het consortium door een alliantie aan te gaan met de afdeling Heelkunde van UZBrussel, vertegenwoordigd door Dr. Ellen van Eetvelde en Dr. Jasper Stijns. Hun doel is om de gezamenlijke expertise te benutten om beeldvormingstechnologieën en hun praktische toepassingen in de levenswetenschappen, gezondheidszorg, medisch onderzoek en daarbuiten te bevorderen. 35 Beeldvormingstechnieken die in de operatiekamer worden toegepast, zijn bedoeld om chirurgen tijdens operaties te ondersteunen. Ze kunnen helpen bij het markeren van weefsels die moeten worden weggenomen en weefsels die behouden moeten blijven, of bij het karakteriseren van verdachte laesies, wat resulteert in gepersonaliseerde behandelingen met betere uitkomsten (verbeterde overleving, minder morbiditeit, betere kwaliteit van leven). In het afgelopen decennium heeft fluorescentiebeeldvorming laten zien dat het in realtime informatie kan verschaffen tijdens de ingreep. Er is echter nog veel ruimte voor verbetering in dit zich ontwikkelende vakgebied, aangezien de huidige camerasystemen en contrastmiddelen de benodigde specificiteit missen. In hun vorige IOF GEAR-programma ""NLITE"" legde het consortium de technologische basis die ze nu willen laten bloeien in het volgende IOF GEAR-programma met de naam 'Advance Imaging'. In Advance Imaging gaan ze een stap verder in de technologische gereedheid en implementeren ze de technologie in concrete toepassingen. Tegelijkertijd willen ze hun wortels versterken door nieuwe beeldvormingstechnologieën te benutten waarin ze vergelijkbaar potentieel zien. Wanneer het potentieel uit dit onderzoek naar voren komt, ontwikkelen ze dit verder in de tweede fase als grotere projecten en betrekken ze meer belanghebbenden, waaronder nationale en internationale partners. In hun vorige GEAR-programma NLITE verplaatsten ze de FLT-technologie en fluorescente nanobodies naar die tweede fase met het SBO NLITE Surgery- en EU Pathfinder CoDaFlight-project. Ze zullen deze strategie voortzetten in hun nieuwe IOF GEAR 'Advance Imaging', maar daarnaast zullen ze overgaan naar een derde fase met de implementatie van technologieën die zich hebben bewezen in de lagere fasen in een spin-offbedrijf en in klinisch en chirurgisch vertaalonderzoek. Omdat de chirurgische toepassingen deze ladder beklimmen, hebben ze geconstateerd dat het belangrijk is om chirurgen als belangrijke belanghebbenden in het consortium op te nemen." "To enhance the research capacity and evidence based medical practice in tropical and poverty related diseases in Ethiopia" "Laurent Ratsarahery, Johan van Griensven" "Moleculaire Parasitologie, Departement Klinische Wetenschappen, Beheer, Tropische Bacteriologie, Verwaarloosde Tropische Ziekten" "The start-up FA3-III project (2014-2016) with Gondar College of Medical and Health Sciences (GCMHS), at the University of Gondar (UoG) was geared towards capacity building on clinical research and training. There was a strong focus on clinical medicine and laboratory quality, with visceral leishmaniasis – a fatal parasitic neglected disease – as main focus.Building on the needs jointly identified during FA3-III, in the present proposal, we aim to consolidate the visceral leishmaniasis research, broaden research activities towards other neglected tropical diseases/poverty related diseases including cutaneous leishmaniasis and tuberculosis, consolidate lab quality (GCLP) and capacity for sample storage (biobanking), establish the required laboratory (molecular, immunology) platforms to support the clinical and laboratory research activities on the various topics, and introduce a strong component of antibiotic stewardship and surveillance of antibiotic resistance, backed up by a quality microbiology laboratory.All these activities will be complemented with linked training activities, in particular on research methodology, good clinical practice, clinical decision making and evidence-based medicine. In depth training in laboratory skills and laboratory quality will be organized as well. From a small project (FA3-III) involving a small number of clinical units, the project (FA4) has matured towards a comprehensive project covering biomedical, clinical and public health sciences and involving a high number of units at ITM and their UoG counterparts. Our ambition is that FA4 will lead to strong, independent Ethiopian researchers and trainers, contributing to enhancing the evidence base of health related interventions, and serving as an inspiration for their students and (younger) colleagues." "Multidisciplinair European Training Network voor de ontwikkeling van gepersonaliseerde anti-infectieuze medical devices (PRINT-AID)" "Paul Cos" "Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)" "Het doel van dit ETN project is om een nieuw Europees onderwijsplatform uit te bouwen die jonge onderzoekers zullen opleiden om innovatieve oplossingen uit te werken tegen biofilm-gerelateerde infecties door de ontwikkeling van anti-infectieuze 3D-geprinte medical devices. Grensverleggende printing technologieën zullen gecombineerd worden met in vitro en in vivo biofilm modellen en nieuwe tools voor data integratie en standaardisatie. Doctoraatsopleidingen zullen plaatsvinden in een netwerk van 12 partners, waaronder 5 industriële partners, van de EU en de VS." "International PhD Programme for Medical Doctors" "Albena Jordanova, Ludo Van Den Bosch, Marine Jean Christophe, Dirk Elewaut, Hamida Hammad, Lambrecht Bart Norbert" "Jordanova Lab, Van Den Bosch Lab, Marine Lab, Elewaut Lab, Lambrecht and Hammad Lab" "Research on the identification and characterization of genes and pathways implicated in the molecular etiology of inherited neuromuscular disorders, like motor and sensory peripheral neuropathies and spastic paraplegias, understanding the molecular pathomechanisms and design strategies for prevention and treatment of these devastating diseases." RadoNorm "Heidi Vandebosch" "Centro de Investigaciones Energéticas, Medioambientales y Tecnológicas (CIEMAT), Leids Universitair Medisch Centrum (Academisch Ziekenhuis Leiden), Centre for Energy Research (Hungarian Academy of Sciences), Physikalisch-Technische Bundesanstalt, Environmental Protection Agency of Ireland, Stockholm University, National Institute for Nuclear, Chemical and Biological Protection, v.v.i., Osterreichische Agentur fur Gesundheit und Ernährungssicherheit, Ludwig-Maximilians-Universität München, August Pi i Sunyer Biomedical Research Institute (IDIBAPS), Karlsruhe Institute of Technology (KIT), Universidad de Granada, Universiteit Hasselt, Norwegian University of Life Sciences, Norwegian Institute of Public Health, Universidade do Porto, University of Helsinki, Danish Cancer Society, Czech Technical University in Prague, Radiation Protection Institute of the Academy of Technological Sciences of Ukraine, Elektroinstitut Milan Vidmar, Norwegian Radiation and Nuclear Safety Authority, Central Mining Institute (GIG), European Organisation for Research and Treatment of Cancer, Tampere University, Institut Gustave Roussy, National Radiation Protection Institute, Institut National de la santé et de la recherche médicale (INSERM), Trinity College Dublin (University of Dublin), GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, University of Bern, Istituto Superiore di Sanità, Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS Paris), Universitat de Barcelona, Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf, Haute école spécialisée de Suisse occidentale, Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire, Finnish Radiation and Nuclear Safety Authority, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Centre d’étude sur l’Évaluation de la Protection dans le domaine Nucléaire, National Institute of Public Health, Universzita Mateja Bela, University of Cambridge, Swedish Radiation Safety Authority, Universidade de Aveiro, Commissariat à l'Énergie Atomique et aux Énergies Alternatives, University of Eastern Finland, Helmholtz Zentrum München, Université Paris Descartes, Media, ICT en interpersoonlijke relaties in Organisaties en Samenleving (MIOS)" "RadoNorm heeft als doel om onderzoek en technische ontwikkelingen te doen om de Europese Lidstaten, de geassocieerde landen en de Europese Commissie te steunen in hun inspanningen om Europese Basic Safety Standards rond stralingsbescherming te implementeren. Dit multidisciplinaire en inclusieve onderzoeksproject zal alle relevante stappen in de ""radiation risk management cycle"" voor radon- en NORM-blootstellingssituaties in beschouwing nemen. In het project zijn 56 partners van 22 EU lidstaten en geassocieerde landen betrokken, en er wordt samengewerkt met de US en met Canada." "Naar een effectieve stralingsbescherming op basis van verbeterde wetenschappelijke evidentie en aandacht voor maatschappelijke overwegingen - focus op Radon en NORM (RadoNorm)" "Peter Thijssen" "Centro de Investigaciones Energéticas, Medioambientales y Tecnológicas (CIEMAT), Leids Universitair Medisch Centrum (Academisch Ziekenhuis Leiden), Centre for Energy Research (Hungarian Academy of Sciences), Physikalisch-Technische Bundesanstalt, Environmental Protection Agency of Ireland, Stockholm University, National Institute for Nuclear, Chemical and Biological Protection, v.v.i., Osterreichische Agentur fur Gesundheit und Ernährungssicherheit, Ludwig-Maximilians-Universität München, August Pi i Sunyer Biomedical Research Institute (IDIBAPS), Karlsruhe Institute of Technology (KIT), Universidad de Granada, Universiteit Hasselt, Norwegian University of Life Sciences, Norwegian Institute of Public Health, Universidade do Porto, University of Helsinki, Danish Cancer Society, Czech Technical University in Prague, Radiation Protection Institute of the Academy of Technological Sciences of Ukraine, Elektroinstitut Milan Vidmar, Norwegian Radiation and Nuclear Safety Authority, Central Mining Institute (GIG), European Organisation for Research and Treatment of Cancer, Tampere University, Institut Gustave Roussy, National Radiation Protection Institute, Institut National de la santé et de la recherche médicale (INSERM), Trinity College Dublin (University of Dublin), GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, University of Bern, Istituto Superiore di Sanità, Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS Paris), Universitat de Barcelona, Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf, Haute école spécialisée de Suisse occidentale, Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire, Finnish Radiation and Nuclear Safety Authority, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Centre d’étude sur l’Évaluation de la Protection dans le domaine Nucléaire, National Institute of Public Health, Universzita Mateja Bela, University of Cambridge, Swedish Radiation Safety Authority, Universidade de Aveiro, Commissariat à l'Énergie Atomique et aux Énergies Alternatives, University of Eastern Finland, Helmholtz Zentrum München, Université Paris Descartes, Media, middenveld en politiek (M2P)" "RadoNorm heeft als doel om onderzoek en technische ontwikkelingen te doen om de Europese Lidstaten, de geassocieerde landen en de Europese Commissie te steunen in hun inspanningen om Europese Basic Safety Standards rond stralingsbescherming te implementeren. Dit multidisciplinaire en inclusieve onderzoeksproject zal alle relevante stappen in de ""radiation risk management cycle"" voor radon- en NORM-blootstellingssituaties in beschouwing nemen. In het project zijn 56 partners van 22 EU lidstaten en geassocieerde landen betrokken, en er wordt samengewerkt met de US en met Canada." "Peroxisoom interacties en communicatie" "Marc Fransen" "Laboratorium voor Peroxisoombiologie en Intracellulaire Communicatie" "PERICO fosters education of ESRs in a project to uncover how a central metabolic organelle, the peroxisome, participates in controlling cellular metabolism. It trains 15 ESRs at world-leading academic institutions, including university hospitals, and companies, thus forming strong interdisciplinary links between industry, life and medical sciences, and end-users.PERICO aims to train a new generation of highly qualified ESRs with entrepreneurial competencies in modern Life Sciences through state-of-the-art research projects focusing on the communication between peroxisomes and the rest of the cell – required to enable optimal metabolic decisions - and to use this knowledge to develop novel leads for drug discovery and therapies for a growing list of serious human diseases in which peroxisomes have been implicated.The new field on organelle communication requires highly skilled scientists who have expert knowledge on more than one discipline (e.g. cell biology, biochemistry, systems biology and medical sciences), more than one type of cell organelle or more than one model organism to optimally translate their research data to other disciplines and sectors, including medicine.PERICO overcomes current barriers by establishing a strong, multidisciplinary and inter-sectoral training network, developing technologies tailored to solve key questions in organelle biology. The PERICO programme will exploit recent developments in high throughput and genome wide screening technologies, combine these with modern molecular cell biology and systems biology and ultimately translate the data into new leads for drug discovery and therapy. This specific cross-disciplinary training program will educate young scientists to a next level, which is needed to advance this research field for the upcoming decennium and to efficiently translate findings into applications. The training programme will be complemented with a complete set of transferable skills."