Publicaties

De   briefing ‘Operatie Ontharding’ bekijkt hoe de verharding in Vlaanderen is geëvolueerd tussen 2013 en 2021 en welke onderliggende tendensen hierin een sturende rol hebben. Het stijgend aandeel aan verharde oppervlakte zorgt ervoor dat de uitdaging om te ontharden in Vlaanderen steeds groter wordt. Er wordt een doorkijk gegeven naar hoe die onthardingsopgave vertaald kan worden naar de referentieregio’s. Daarbij wordt ook gekeken naar het ...

De natuur is onze bondgenoot bij het oplossen van allerlei maatschappelijke problemen. Dit werd goed begrepen door de onderzoekers van het URBiNAT (2018-2023) project, met focus op de opwaardering van onderontwikkelde stadswijken, door de co-creatie van Nature-Based Solutions. Door fysieke en infrastructurele - groene - oplossingen te combineren met sociale en economische praktijken, heeft dit project tot doel het collectief bewustzijn te ...

Bomen spelen een sleutelrol bij verschillende maatschappelijke uitdagingen. Net zoals ijsbergen, doen ze veel meer dan het zichtbare topje of de kroon doet vermoeden. Het zijn natuurlijke en gratis airco’s, ze zuiveren de lucht, zorgen ondergronds voor koolstofopslag en biodiversiteit en vervullen een landschappelijke of sociale rol in dorpen en steden. Bovendien geven ze een groen tegengewicht aan het toenemend ruimtebeslag in Vlaanderen, iets ...

Vlaanderen is een van de meest verharde regio's in Europa en de verharding neemt nog elke dag toe. De daarmee gepaard gaande negatieve effecten voor de functies van de open ruimte vormen dan ook een belangrijke uitdaging. In de eerste plaats moeten we extra verharding voorkomen. Daarnaast is het belangrijk de samenhang en de kwaliteit van de open ruimte te herstellen door verharding actief te verminderen. Om de verharding efficiënt en effectief ...

De term “natuurlijk kapitaal” verwijst naar de voorraad van alle hernieuwbare en niethernieuwbare hulpbronnen: grondstoffen, bodem, water, lucht… die samen een waaier van voordelen voor de mens opleveren. Denk maar aan voedselproductie, energie of bouwmaterialen. Door intensief gebruik is de druk op het natuurlijk kapitaal erg hoog en dreigt de balans door te slaan naar onbeschikbaarheid, degradatie of uitputting. Om terug een evenwicht te ...

Tuinen vormen een belangrijke schakel in de groenblauwe dooradering en spelen een strategische rol in het ondersteunen van de lokale leefkwaliteit. Ze kunnen bijdragen aan de levering van ecosysteemdiensten, aan zijn gebruikers en de maatschappij. In Vlaanderen wordt ruim 10 % van de oppervlakte ingenomen door private tuinen. Tot voor kort ontbraken betrouwbare, systematische en geïntegreerde elementaire basisgegevens over tuinen. De GARMON (The ...

De Vlaamse open ruimte neemt hoe langer hoe meer een bredere maatschappelijke rol op. Zowel landbouw, natuur, bos, recreatie en water vinden er een plaats. Soms komen functies naast elkaar voor, vaak wordt er een multifunctioneel ruimtegebruik vooropgesteld. Uitdagingen rond klimaatverandering en energietransitie zorgen bovendien voor een groeiende rol voor de open ruimte als locatie voor bijkomende bossen, hernieuwbare energie, koolstofopslag, ...

Private tuinen nemen een groot deel van Vlaanderen in beslag. Dit grote netwerk van groene ruimten heeft veel potentieel voor het leveren van diverse ecosysteemdiensten en het verhogen van de biodiversiteit. Tuinen kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan een betere bestuiving, of een habitat vormen voor fauna en flora. In onze steeds hetere zomers kunnen ze voor verkoeling zorgen en tegelijk ook instaan voor waterbuffering en infiltratie bij hevige ...

Een leefbare en veerkrachtige maatschappij heeft nood aan open ruimte. In de open ruimte komen verschillende activiteiten voor: landbouw, energie, … Bovendien levert deze belangrijke diensten, bijvoorbeeld op het vlak van waterhuishouding, voedselvoorziening en recreatie. Een bepaalde grootschaligheid is nodig opdat de open ruimte dit divers pallet aan diensten zou kunnen verlenen. Desondanks neemt de verharding en de versnippering nog steeds ...

Hoeveel windmolens zijn er, hoeveel komen er nog bij? Worden de vooropgestelde doelstellingen in Vlaanderen gehaald? Enig opzoekwerk door de afdeling Monitoring en Onderzoek van Ruimte Vlaanderen leverde een paar ontnuchterende conclusies op.