Hoe ontstaat een psychiatrische ziekte? Het interactief-gelaagd model

Abstract:Het ontstaan van psychiatrische symptomen en ziektebeelden is bijna nooit terug te voeren tot een enkele, eenvoudig vast te stellen oorzaak. Psychisch functioneren of disfunctioneren is het resultaat van een complex samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren. Deze verschillende domeinen beïnvloeden elkaar wederzijds. Biologische processen – in de hersenen, maar ook in de rest van het lichaam – hebben een impact op ons psychologisch en sociaal functioneren, maar sociale factoren kunnen evengoed de neurobiologische werking van ons brein beïnvloeden. We spreken daarom van een zogeheten interactief-gelaagd model, waarbij we zeven lagen onderscheiden. – Op het (neuro)biologische vlak onderscheiden we drie lagen: genetische factoren, neuronale en gliale cellulaire mechanismen, en functionele hersencircuits. – Het psychologische domein is het centrale niveau waarop psychische symptomen en syndromen worden beschreven, zoals bij het opmaken van de status mentalis. – Op het sociale niveau onderscheiden we eveneens drie lagen: de partner-, gezins- en familierelaties, de maatschappelijke context en het existentiële domein (zingeving). Het in beschouwing nemen van deze verschillende domeinen en lagen in het etiologisch denken over ziektebeelden is belangrijk voor de hele geneeskunde, maar op een bijzondere en meer uitgesproken manier in de psychiatrie. Het is eenvoudigweg niet mogelijk om tot een correcte diagnostiek en een goed behandelplan te komen voor een psychiatrisch probleem zonder met deze verschillende lagen en hun interacties rekening te houden. Dit hoofdstuk begint met een inleiding in het interactief-gelaagd model, gevolgd door een bespreking van de verschillende lagen en hun interacties.

ISBN:3009010038444

Publication year:2025

Accessibility:Closed