Risicoduiding bij de aflevering van vrij verkijgbare producten in de apotheek

Belgische apotheken kunnen ongeveer 30% van de geregistreerde geneesmiddelen, en daarnaast heel wat niet als geneesmiddel geregistreerde producten, zoals voedingssupplementen, vrij afleveren. Over de riscio's verbonden aan de aflevering of het gebruik van deze "over the counter" (OTC)-producten ontbreken directe cijfers, al is er een reële mogelijkheid van overdosering, misbruik of interacties gezien het hoge geneesmiddelenverbruik in ons land. Niet-geneesmiddelen houden steeds een risico in van twijfelachtige farmaceutische kwaliteit en doeltreffendheid. Ongewenste effecten, interacties en contra-indicaties kunnen optreden bij het gebruik van zowel geneesmiddelen als voedingssupplementen, en dienen in kwetsbare groepen (kinderen, zwangeren en ouderen) met nog grotere aandacht te worden opgevolgd. Daarnaast hebben apothekers een rol in het vaststellen en voorkomen van oneigenlijk gebruik en (intentioneel) misbruik, en in het doelmatig inlichten van de patiënt. De basis van de risicobeheersing bij aflevering van medicijnen bestaat erin de patiënt kort en efficiënt te ondervragen om eventuele risico's op te sporen, en om te beslissen tot doorverwijzing, niet-farmacologisch advies of het instellen van OTC-therapie. Daarnaast dienen afleveringen maximaal geregistreerd te worden, zodat de apotheker kan terugvallen op een medicijnengeschiedenis van de patiënt, die als vergelijkingsbasis wordt gebruikt bij het opsporen van interacties, tegenaanwijzingen of problemen met therapietrouw.