Verslaafd aan sociale media? Onderzoek naar de oorzaken en gevolgen van overmatig gebruik van sociale media onder adolescenten.

In het snel veranderende digitale landschap is de alomtegenwoordige betrokkenheid van adolescenten bij overmatig gebruik van sociale media een belangrijke zorg geworden. Volgens een recente Gallup-enquête onder 1591 adolescenten van 13 tot 19 jaar bedraagt het gemiddelde dagelijkse gebruik van sociale media 4,8 uur. Deze uitgebreide interactie met verschillende sociale mediaplatformen roept vragen op over mogelijke verslaving aan sociale media en de impact op welzijn, zelfbeeld en mentale gezondheid. Hoewel bestaand onderzoek zich voornamelijk richt op de (positieve en negatieve) effecten van sociale media, probeert dit voorstel een fundamentele vraag te beantwoorden die aan deze uitkomsten voorafgaat: waarom zijn adolescenten überhaupt vatbaar voor overmatig gebruik van sociale media? Door een stap terug te nemen, willen we op holistische wijze achterhalen wat deze platforms zo “verslavend” maakt voor jongeren. Deze verkenning zal plaatsvinden op drie niveaus: psychologisch, zoals fysiologische reacties op sociale media, psychologische motivaties en zelfcontrole; sociaal, zoals ouderlijk toezicht, invloed van leeftijdsgenoten en sociale normen; en contextueel, zoals nudging-strategieën van grote internationale techplatformen, overtuigende platformgerelateerde functies, algoritmen en contentformaten. Door de focus op deze drie niveaus biedt dit project een multidisciplinaire benadering waarin theorieën uit de communicatiewetenschap, gedragspsychologie, human-machine interaction en overtuigingstechnologie worden geïntegreerd.