Herover de stad! Pastorale aanpak en ruimtelijke impact van arbeidersparochies in België, 1884-1914.

In de drie decennia voor 1914 vertoonde het aantal katholieke parochies in België een opmerkelijk groei. Circa een derde van de nieuwe parochies lag in (sub)urbane arbeiderswijken. Achter dit opmerkelijk fenomeen gingen fundamentele veranderingen schuil. Door het stichten van deze 'arbeidersparochies' trachtte de Kerk weerwerk te bieden tegen de toenemende secularisatie van die klasse en herbevestigde ze haar greep op het stedelijke territorium. Aan de hand van nieuwe bronnen en een evenwichtige set van casestudies in vier bisdommen streeft ons project naar een diepgaand begrip van het parochieleven en de sociaal-pastorale zorg en evalueert het de impact daarvan op gemeenschapsidentiteiten en de alledaagse beleving van religie. Het stichten van een parochie en de bouw van haar infrastructuur, het kerkgebouw in het bijzonder, was een hele onderneming die veel middelen en inzet vergde. We bestuderen het administratief en financieel beheer van de parochies, met inbegrip van de interacties met overheden en andere sociaalpolitieke actoren. Dit alles wordt op een vernieuwende wijze verbonden met een evaluatie van hun materiële en ruimtelijke impact. Onze trans-disciplinaire aanpak vervlecht expertise uit de sociaal-politieke, architectuur- en kerkgeschiedenis. Door resoluut een bottom-up perspectief te hanteren sluit dit project aan bij de groeiende wetenschappelijke interesse in de constructie van stedelijke collectieve identiteiten rond een gevoel van religieus toebehoren.