Volgens Antwerpen, hervormd door Rome: muziek, liturgieën en identiteiten in het bisdom Antwerpen (1559-1801)

Liturgie en ritueel vormden de basis van institutionele, gemeentelijke en regionale religieuze identiteiten in het Europa van de Contrareformatie. Gregoriaans was het essentiële klinkende element van de liturgie en een integraal onderdeel van de eredienstbeleving voor alle segmenten van de samenleving. Toch is er een gebrek aan onderzoek naar het gregoriaans en de rol ervan in het bewerken en communiceren van katholieke identiteiten in de zestiende tot en met de achttiende eeuw. Dit project wil deze belangrijke wetenschappelijke leemte opvullen door de productie, de praktijk en de uitvoering van het gregoriaans in deze periode in de belangrijkste instellingen van het Antwerpse bisdom te onderzoeken: de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal en de Sint-Jacobskerk (1559-1801). De fundamenten van de religieuze hervorming in Antwerpen zullen opnieuw worden geëvalueerd aan de hand van over het hoofd geziene muzikale bewijzen. De specialisatie van de liturgieën om de institutionele identiteiten te weerspiegelen zal tekstueel en muzikaal worden onderzocht in de vieringen van belangrijke heiligen en feesten. De uitvoering van gezongen liturgieën in de fysieke ruimtes van de kathedraal en de Sint-Jacobskerk zal worden gereconstrueerd. Daarbij wil het project begrijpen hoe de post-Tridentijnse liturgieën tot stand kwamen, uitgedrukt en ervaren werden. Het project zal een vernieuwend perspectief bieden op de rol van de liturgische zang in de vorming en belichaming van een breed scala aan identiteiten in het tijdperk van de katholieke Contrareformatie. Zodoende zal het project het multidisciplinaire onderzoek naar de liturgische en religieuze hervorming aanzienlijk ten goede komen en versterken.

Trefwoorden:gregoriaans, liturgie

Disciplines:Geschiedenis van religies, kerken en theologie, Musicologie en etnomusicologie