Onrechtmatig verkregen bewijs en het integriteitsprincipe in het wetsvoorstel voor een nieuw Wetboek van Strafprocesrecht

Op 11 mei 2020 werd in het Parlement het wetsvoorstel ingediend voor een nieuw Wetboek van Strafprocesrecht. Het voorstel houdt onder meer een wijziging in van de regeling voor onrechtmatig verkregen bewijs. Opvallend is dat de aantasting van de ‘integriteit van Justitie’ één van de nieuwe criteria is op basis waarvan welbepaalde categorieën van onrechtmatig verkregen bewijs al dan niet in rechte gebruikt mogen worden. De Commissie tot hervorming van het strafprocesrecht koos zodoende voor een specifiek normatief principe dat richting moet geven aan de rechter bij de uitoefening van haar rechterlijke appreciatiemarge. Deze bijdrage analyseert de keuze voor dit principe en de implicaties ervan. De keuze voor een normatief principe voor bewijsuitsluiting is welkom en kan in theorie de rechtszekerheid en coherentie ten goede komen. Het wetsvoorstel preciseert evenwel niet hoe de notie ‘integriteit van Justitie’ ingevuld moet worden. Deze bijdrage toont aan dat verschillende invullingen van het integriteitsprincipe denkbaar zijn en dat de keuze voor een welbepaalde invulling niet vrijblijvend is. Dit kan namelijk invloed hebben op de standaard op basis waarvan de aantasting van de integriteit van Justitie beoordeeld moet worden, op de subfactoren die rechters bij de belangafweging in rekening moeten nemen, en zodoende ook op het lot van onrechtmatig verkregen bewijs. Er wacht nog een belangrijke taak voor de wetgever, dan wel voor de rechtspraak om deze aspecten in te vullen. Zonder voldoende duidelijk kader waarbinnen hoven en rechtbanken hun appreciatiemarge kunnen uitoefenen, dreigt de nieuwe regeling voor onrecht matig verkregen bewijs immers opnieuw tot rechtsonzekerheid en -ongelijkheid te leiden.

Jaar van publicatie:2020

Toegankelijkheid:Open